Ijiraq – maan van Saturnus

Ijiraq is één van de vijf bekende leden van de Inuit groep. Dit zijn manen die opeen gemiddelde afstand van11 tot 18 miljoen kilometer om Saturnus draaien. Ze hebben een inclinatie van 40-50 graden ten opzichte van de evenaar van Saturnus en ze hebben een baan excentriciteit van 0,15 tot 0,48.

De Inuit-manen draaien allemaal in een prograde baan om Saturnus heen maar de afwijking van hun baan ten opzichte van een cirkelvormige baan is dermate groot dat ze allemaal tot de onregelmatige manen worden geregeld. Men denkt dat het allemaal om ingevangen objecten gaat en niet om manen die zijn ontstaan bij de vorming van Saturnus zelf.

Uitgaande van de overeenkomsten in de banen denkt men dat de Inuit-manen allemaal dezelfde oorsprong hebben. De andere manen van de groep zijn Paaliaq, Kiviuq, Siarnaq en Tarqeq.

Waarnemingen uitgevoerd aan Kiviuq, Siarnaq en Paaliaq (uitgevoerd voor de ontdekking van Tarqeq) wees uit Ijiraq roder van kleur is dan Kiviuq, Siarnaq en Paaliaq en dat er ook andere kenmerken ontbreken die de andere manen vertonen op een golflengte van 0,7 µm.

Ijiraq heeft een gemiddelde straal van ongeveer 6 kilometer en draait op een gemiddelde afstand van 11,4 miljoen kilometer om Saturnus heen. De maan heeft hiervoor ongeveer 452 dagen nodig.

Ontdekking

Ijiraq is op 23 september 2000 ontdekt door B. Gladman, J. Kavelaars, J-M. Petit, H. Scholl, M. Holman,B. Marsden, Ph. Nicholson en J. Burns gebruikmakende van de 3,6 meter Canadees-Frans-Hawaaiiaanse telescoop op Mauna Kea. Tegelijkertijd met Ijiraq werden ook de manen Siarnaq, Tarvos, Thrymr, Skathi, Mundilfari, Erriapus en Suttungr ontdekt.

Naamgeving

De originele aanduiding is S/2000 S6 maar later werd de maan hernoemd naar Ijiraq naar een fictief karakter uit het boek “Hide and Sneak” van Michael Arvaarluk Kusugak. John Kavelaars, medeontdekker van de maan was dit boek aan het voorlezen aan zijn kinderen ten tijde van de ontdekking en hij vond het verstoppertje spelen van de hoofdrolspeler in het boek een toepasselijke naam voor het gedrag van de Saturnusmaantjes. Kusugak is verantwoordelijk voor vier van de vijf namen van de Inuit-groep. Hij schreef het boek waaruit de naam Paaliaq afkomstig is en stelde de namen Kiviuq en Siarnaq voor die afkomstig zijn uit de Inuit-mythologie.

Ijiraq in cijfers

Eerste publicatie: 3 mei 2013
Laatste keer bijgewerkt op: 25 oktober 2022