Zonnestelsel Nieuws

Juno onthult hels landschap op Jupitermaan Io

De Juno ruimtesonde heeft tijdens een recente scheervlucht nieuwe beelden gemaakt van het meest vulkanische object in ons zonnestelsel.

Jupiters Maan Io op de nieuwste foto gemaakt door de Juno-ruimtesonde.
Jupiters Maan Io op de nieuwste foto gemaakt door de Juno-ruimtesonde. Afbeelding: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Ted Stryk

Na jarenlang Jupiter te hebben bestudeerd heeft de Juno ruimtesonde onlangs zijn aandacht gericht op zijn manen. Tijdens een korte vlucht langs de griezeligste maan van Jupiter maakte Juno opnames van het verkoolde oppervlak van een vulkanische wereld, gevangen in een angstaanjagende zwaartekracht

Deze week deelde NASA nieuwe beelden, gemaakt door de Juno ruimtesonde tijdens zijn vlucht op 15 oktober 2023 langs de vulkanische maan Io. De beelden onthullen een onheilspellend beeld van de meest vulkanische wereld in het zonnestelsel, die de afgelopen 4,5 miljard jaar duidelijk veel heeft meegemaakt.

Maan Io in de nieuwste scheervlucht.
Maan Io in de nieuwste scheervlucht. Afbeelding: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Kevin M. Gill.

Afbeeldingen die door Juno zijn gemaakt, worden via de website van de missie vrijgegeven en vaak gebruiken datavisualisatiekunstenaars hun magie op de onbewerkte gegevens om prachtige beelden te creëren.

Maan Io in de nieuwste scheervlucht.
Maan Io in de nieuwste scheervlucht. Afbeelding: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Ted Stryk

Dit is misschien wel het duidelijkste beeld dat we ooit van Io hebben gezien terwijl de Juno ruimtesonde dichter bij de maan komt. Het oppervlak van de maan wordt verminkt door honderden vulkanen en meren van gesmolten silicaatlava, en daarom lijkt de maan verbrand alsof ze enorme kwellingen heeft ondergaan.

Jupiter's Maan Io in de nieuwste scheervlucht.
Jupiter’s Maan Io in de nieuwste scheervlucht. Afbeelding: NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Kevin M. Gill

De maan zit ingeklemd tussen de immense zwaartekracht van Jupiter en de zwaartekracht van zijn zustermanen Europa en Ganymedes. Als gevolg hiervan wordt de maan voortdurend uitgerekt en samengedrukt, wat bijdraagt aan de vulkanische activiteit.

NASA’s Juno, die sinds 2016 het Jupiterstelsel bestudeert, observeerde Io tijdens eerdere scheervluchten in mei en juli. Juno maakte in September ook een gezellige familiefoto van Jupiter en Io waarop de gasreus en zijn maan naast elkaar te zien waren. De volgende keer dat Juno de vulkanische wereld nadert zal op 30 december zijn, evenals op 1 februari 2024 en dan opnieuw op 20 september 2024, waarbij hij de spookachtige wereld met de nodige voorzichtigheid benadert om meer gegevens over zijn activiteit te verzamelen.

Als de binnenste van de grote manen van Jupiter is Io de belangrijkste bron van de meeste geladen deeltjes in de magnetosfeer van de planeet, waardoor een donutachtige wolk van ionen en elektronen ontstaat die Jupiter omringt. De wolk, bekend als de Io Plasma Torus, wordt gevormd wanneer atmosferische gassen die uit Io ontsnappen, worden geïoniseerd.

Tijdens de komende scheervluchten zullen wetenschappers van het Southwest Research Institute (SwRI) ook de Webb Space Telescope en de Hubble Space Telescope gebruiken om tegelijkertijd de Jupitermaan vanaf een afstand waar te nemen.

Eerste publicatie: 19 oktober 2023
Bron: gizmodo & anderen