Astronomisch NieuwsBuitenaards leven - exoplaneten

KELT-9b – de heetste planeet ooit ontdekt

exoplaneet Kelt-9b
Artist impression van Kelt-9b bij zijn ster. Credit: NASA/JPL-Caltech/R. Hurt (IPAC)

Astronomen hebben de heetste planeet ooit ontdekt. Aan het oppervlak van de planeet heersen temperaturen waar menige ster jaloers op zou zijn. De Jupiterachtige planeet, bekend als KELT-9b draait met een periode van slechts 1,5 aardse dagen om zijn ster heen. De baan is zo nauw dat de gasreus in een gebonden rotatie draait. Dat betekent dat altijd dezelfde zijde naar de ster toe is gericht, net zoals de Maan om de Aarde draait.

De temperatuur aan de dagzijde van KELT-9b bedraagt ongeveer 4300 °Celsius en dat is hoger dan de oppervlaktetemperatuur van de dwergsterren die het meeste voorkomen in ons sterrenstelsel en slecht 1200 °C lager dan de oppervlaktetemperatuur van de Zon. (Echter, de temperatuur in de buitenste delen van de Zon, de corona kan oplopen tot ongeveer 3 miljoen °Celsius.)

Zulke extreme temperaturen maken van KELT-9b een bovenaardse plaats. Moleculen als bijvoorbeeld water en koolstofdioxide kunnen vermoedelijk helemaal niet bestaan in de atmosfeer van de planeet. Uitgaande van de typische definities zoals massa hebben we echt te maken met een planeet maar de atmosfeer is, uitgaande van de temperatuur aan de dagzijde, zeer zeker totaal anders.

De ster KELT-9 is groter en heter dan onze Zon en de intense straling zorgt er voor dat de atmosfeer van KLT-9b wordt opgeblazen: de planeet heeft een massa van 2,8 * Jupiter maar de dichtheid bedraagt slechts de helft.

KELT-9 straalt zoveel ultraviolette straling uit dat mogelijk de hele planeet na verloop van tijd wordt verdampt. Of, als gasreuzen zoals KELT-9b een massieve kern van gesteente hebben zoals sommige theorieën zeggen, dan zal de planeet opkoken tot er een kale, hete rots zoals Mercurius overblijft.

Astronomen hebben KELT-9b ontdekt met behulp van de Kilodegree Extremely Little Telescope (KELT) van de Winer sterrenwacht in het zuidoosten van de Amerikaanse staat Arizona. De planeet is tijdens een overgang voorlangs de ster ontdekt. Ook in Zuid-Afrika staat een KELT telescoop. Het zijn relatief goedkope instrumenten die zijn ontworpen om planeetovergangen waar te nemen bij relatief heldere sterren

Astronomen willen nu proberen om KELT-9b ook waar te nemen met andere instrumenten zoals de Hubble Space Telescope en de Spitzer Space Telescope en mogelijk ook de nieuwe James Webb Space Telescope die eind 2018 gelanceerd moet worden.

Opnames van de Hubble zouden kunnen aantonen of KELT-9b echt aan het verdampen is. Als er een komeetachtige staart zichtbaar zou zijn dan zou dit astronomen ook kunnen helpen om te bepalen hoelang de planeet als gasreus zou kunnen overleven.

De waarnemingen met grote telescopen zouden ook een bijdrage kunnen leveren aan het steeds maar diverser wordende beeld dat astronomen hebben van planeten. Het is belangrijk om te weten hoe planeten ontstaan en evolueren maar ook onder welke omstandigheden ze worden vernietigd.

Het onderzoeksteam presenteerde de resultaten op de 230-ste meeting van de American Astronomical Society die onlangs werd gehouden.

De ster KELT-9 bevindt zich in het sterrenbeeld Cygnus – Zwaan en de planeet Kelt-9b werd in 2005 ontdekt.

Eerste publicatie: 6 juni 2017
Bron: diverse persberichten