Saturnus - manen

Kiviuq – maan van Saturnus

Kiviuq is één van de vijf bekende leden van de Inuit groep. Dit zijn manen die op een gemiddelde afstand van 11 tot 18 miljoen kilometer om Saturnus draaien. Ze hebben een inclinatie van 40-50 graden ten opzichte van de evenaar van Saturnus en ze hebben een baan excentriciteit van 0,15 tot 0,48.

De Saturnusmaan Kiviuq
De Saturnusmaan Kiviuq gefotografeerd op 24 september 2000 met de 3,6 meter Canada-France-HawaÏ Telescope. Credit: Brett Gladman/Canadian Astronomy Data Centre – Raw images provided by the Canadian Astronomy Data Centre’s Solar System Object Image Search., CC BY-SA 4.0,

De Inuit-manen draaien allemaal in een prograde baan om Saturnus heen maar de afwijking van hun baan ten opzichte van een cirkelvormige baan is dermate groot dat ze allemaal tot de onregelmatige manen worden geregeld. Men denkt dat het allemaal om ingevangen objecten gaat en niet om manen die zijn ontstaan bij de vorming van Saturnus zelf.

Uitgaande van de overeenkomsten in de banen denkt men dat de Inuit-manen allemaal dezelfde oorsprong hebben. De andere manen van de groep zijn Ijiraq, Paaliaq, Siarnaq en Tarqeq.

Waarnemingen uitgevoerd aan Kiviuq, Siarnaq en Paaliaq (uitgevoerd voor de ontdekking van Tarqeq) wees uit dat ze allemaal dezelfde lichtrode kleur hebben en dat ze in infrarood licht dezelfde kenmerken vertonen hetgeen de theorie van dezelfde oorsprong nog versterkt.

Ontdekking

Kiviuq is op 7 augustus 2000 ontdekt door B. Gladman, J. Kavelaars, J-M. Petit, H. Scholl, M. Holman, B. Marsden, Ph. Nicholson en J. Burns vanaf de ESO-sterrenwacht in Chili. Deze ontdekking werd op 18 november 2000 wereldkundig gemaakt.

Naamgeving

De originele aanduiding is S/2000 S5 maar later werd de maan hernoemd naar Kiviuq naar de zwervende held uit de mythologische verhalen van de Inuit. De naam werd voorgesteld door Michael Arvaarluk Kusugak, een schrijver van kinderboeken waaruit ook twee andere Inuitnamen zijn gebruikt: Ijiraq en Paaliaq. Hij stelde ook de naam Siarnaq voor die is gebruikt voor een andere maan van Saturnus.

Kiviuq in cijfers

Ontdekt doorB. Gladman, J. Kavelaars, J-M. Petit, H. Scholl, M. Holman,B. Marsden, Ph. Nicholson en J. Burns
Datum ontdekking18 november 2000
Gemiddelde afstand tot Saturnus11.311.100 km
Periapsis (dichtste nadering tot Saturnus)9.453.817 km
Apoapsis (grootste afstand tot Saturnus)13.168.383 km
Jaar449,13 Aardse dagen
1,229650924 Aardse jaren
Omtrek baan70.588.248,86 km
Gemiddelde baansnelheid6.548,6 km/u
Baan excentriciteit0,1642
Equatoriale inclinatie t.o.v. de baan48,525°
Gemiddelde straal8 km
Omtrek aan de evenaar50,3 km
Volume2.145 km3
Massa3.297.070.552.813.820 kg
Dichtheid2,3 g/cm3
Oppervlakte804,25 km2
Zwaartekracht aan de oppervlakte0,003 m/s2
Ontsnappingssnelheid27 km/u
Synodische rotatieperiode21,97 uur
Albedo0,04 (geschat)
Tabel 1 – Kiviuq in cijfers

Eerste publicatie: 2 mei 2013
Laatste keer bijgewerkt op: 25 oktober 2022