Zonnestelsel Nieuws

Knapt Charon uit zijn velletje?

Charon
Restanten van de bevroren ondergrondse oceaan op de maan Charon (credit: NASA/JHUAPL/SwRI)

Foto’s die door de New Horizons verkenner zijn gemaakt van Charon, de grootste maan van Pluto, suggereren dat de maan mogelijk ooit een ondergrondse oceaan heeft gehad. Deze oceaan is al heel lang bevroren en is geëxpandeerd waardoor het oppervlak van de maan is uitgerekt en op grote schaal is gebroken.

Aan de zijde die door de New Horizons in juli 2015 werd gefotografeerd zijn merkwaardige tektonische structuren zichtbaar zoals dalen en ravijnen die tot 6,5 kilometer diep zijn. Deze structuren zijn alleen te verklaren door aan te nemen dat de maan enigszins uit zijn velletje is gebarsten.

De buitenste laag van Charon bestaat voornamelijk uit waterijs. Toen Charon nog jong was werd deze laag warm gehouden door het verval van radioactieve elementen en door warmte die vrij kwam uit het binnenste van de maan. Wetenschappers denken dat Charon warm genoeg is geweest om waterijs diep in zijn binnenste te doen smelten waardoor een ondergrondse oceaan kon ontstaan.

Maar Charon koelde in de loop van de tijd langzaamaan af waardoor de ondergrondse oceaan bevroor en expandeerde (net zoals water dat uitzet als het bevriest). Door de druk van het bevriezende water werden de buitenste lagen van de maan omhoog gedrukt en ontstonden de grote valleien die we nu kunnen zien.

Op de foto is het gebied Serenity Chasma zichtbaar dat deel uit maakt van een grote gordel van valleien en ravijnen rond de evenaar van Charon.

In feite is dit systeem van valleien en ravijnen een van de grootste die we in het zonnestelsel kennen. Het is ongeveer 1800 kilometer lang en bereikt dieptes van 7,5kilometer. Ter vergelijking: de Grand Canyon in Colorado in de Verenigde Staten is 446 kilometer lang en maximaal 1,6 kilometer diep. Metingen duidden er volgens wetenschappers op dat de laag van waterijs vroeger minstens gedeeltelijk vloeibaar is geweest en sinds die tijd opnieuw is bevroren.

In het onderste deel van de foto is de topografie van het zelfde gebied zichtbaar maar nu omgezet naar gecodeerde kleuren.

De opname is gemaakt door de LORRI (Long Range Reconnaissance Imager) aan boord van de New Horizons. De foto werd gemaakt op 14 juli 2015 vanaf een afstand van ongeveer 78.700 kilometer ongeveer 1 uur en 40 minuten voor de dichtste nadering van de New Horizons tot de maan. Het gebied op de foto is 386 kilometer lang en 175 kilometer breed.

Laatst bewerkt: 21 februari 2016
Bron: diverse persberichten, 19 februari 2016