Lancering James Webb Space Telescope officieel op 24 december

De verwachting is dat de James Webb Space Telescope op 24 december 2021 om 13:20 uur Nederlandse tijd gelanceerd zal worden. Die lancering zal plaatsvinden met een Ariane 5 raket vanaf de lanceerbasis Kourou in Frans-Guyana.

Het plaatsen van de peperdure telescoop in de neuskegel van de Ariane-raket is gisteren afgerond. Dit nieuws komt nadat NASA en Arianespace, de bouwer van de raket, werkten aan de reparatie van een probleem met een datakabel die moet zorgen voor communicatie tussen telescoop en raket. Die weigerende datakabel zorgde ervoor dat de lanceerdatum van 21 december werd verplaatst.

Op 21 december zal er een allerlaatste controle worden uitgevoerd om er 100% zeker van te zijn dat de Webb klaar is voor lancering. Als dat zo is zal de Ariane-raket naar het lanceerplatform worden verplaatst.

NASA ziet de Webb als opvolger van de beroemde Hubble telescoop en dat betekent dat het apparaat hele grote schoenen heeft te vullen. Hubble heeft onder andere bewezen dat de uitdijing van het heelal versnelt, heeft nieuwe manen gevonden rond Pluto en heeft geholpen bij het maken van driedimensionale kaarten van donkere materie.

De 10 miljard euro kostende Webb zal, na vele jaren van vertraging tijdens de ontwikkeling en de bouw, eindelijk het stokje gaan overnemen. De telescoop zal in een geïsoleerd punt in de ruimte worden geplaatst op ongeveer 1,6 miljoen kilometer afstand van de Aarde. Dit punt, een Lagrangepunt, is een gravitationeel stabiel punt tussen twee hemellichamen.

Daar, ver van storend licht van de Aarde, zal Webb zich richten op het jonge heelal, atmosferen van exoplaneten bestuderen en andere wetenschap doen. Uitgevouwen is de telescoop 6,7 meter groot, dat is ongeveer 3 keer groter dan de opening van de Hubble. Die grotere opening zal Webb helpen om meer licht op te vangen en meer details te kunnen zien.

Webb heeft tijdens de bouw en ontwikkeling te maken gehad met talloze technologische uitdagingen, budgettaire problemen en bedreigingen dat het hele project zou worden gestopt. De laatste problemen van de afgelopen maand waren een losgeschoten spanband tijdens het plaatsen van de Webb in de neuskegel en een weigerende datakabel.

De oorspronkelijke scope van het project om de Webb in 2007 klaar voor lancering te hebben bedroeg 500 miljoen dollar (667 miljoen dollar in 2021) maar technologische vooruitgang en  onvoorziene problemen zorgden voor een stroom aan vertragingen. Ook de coronapandemie droeg hier in 2020 aan bij.

Dit betekent dat ook de Webb op dit gebied in de voetsporen van de Hubble treedt want ook die overtrad het budget en werd veel later dan verwacht gelanceerd. Hubble ging dan nog eens de ruimte in met een afwijkende telescoopspiegel. Iets dat pas na de lancering werd ontdekt. Die afwijking kon gelukkig door astronauten worden gerepareerd. Webb heeft die opties niet, die bevindt zich veel te ver van de Aarde voor een reparatiemissie. Volgens NASA is dat geen probleem want Webb is door bouwer Northrop Grumman door en door getest.

Er is ook kritiek op de naamgeving van de Webb telescoop. De naam is gegeven ter ere van James Webb, de tweede administrateur van de NASA die het agentschap leidde van 1961 tot 1968. Dat was de periode dat de NASA zich voorbereidde op bemande landingsmissies op de Maan. Criticasters van de NASA-baas zeggen dat hij homo- en lesbisch NASA-personeel discrimineerde.

Maar aan de vooravond van de lancering is NASA hoopvol dat alle inspanningen niet voor niks zijn geweest. De telescoop zal bijdragen aan het verkennen van een nieuwe fase van de kosmische geschiedenis van het zonnestelsel tot de meest verre waarneembare sterrenstelsels in het jonge heelal en alles daar tussenin, aldus NASA. Webb zal nieuwe en onverwachte ontdekkingen doen en de mensheid helpen bij het begrijpen van de oorsprong van het heelal en onze plaats daar in.

Eerste publicatie: 18 december 2021
Bron: NASA