Ruimtevaartnieuws

Lancering nieuwe Japanse H3-raket mislukt

De nieuwe H3-raket van het Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA) is afgelopen nacht om 02:37 uur Nederlandse tijd gelanceerd vanaf het Tanegashima Space Center. Vijf minuten en 27 seconden na de lancering werd een commando naar de raket gestuurd voor de trapscheiding en het ontsteken van de tweede trap. Net na zeven minuten in de vlucht merkten lanceringscommentatoren van JAXA’s livestream op YouTube op dat de snelheid van de raket afnam en dat de ontsteking van de tweede trap niet kon worden bevestigd.

Missiecontrollers gaven kort daarna een vernietigingscommando aan de raket waardoor de eerste testvlucht voortijdig werd beëindigd.

De lancering van dinsdagnacht was de tweede poging van de H3 bij een debuutlancering. De H3 brak zijn eerste poging op 16 februari 2023 af, een resultaat dat JAXA uiteindelijk herleidde tot een probleem met het elektrische systeem dat stroom levert aan de eerste trap LE-9-motoren van de raket.

Lancering Japanse H3-raket
Lancering Japanse H3-raket op 7 maart 2023 vanaf de lanceerbasis Tanegashima Space Center. Credit: JAXA.

Toen het vernietigingscommando werd gegeven bevond zich aan boord van de raket de Advanced land Observing Satellite (ALOS-3), ook bekend als DAICHI-3. Deze satelliet was op weg naar een zonsynchrone baan op een hoogte van 669 kilometer boven de Aarde. Deze satelliet is ontworpen om afbeeldingen met hoge resolutie van Japan en andere gebieden te leveren in stroken van 70 kilometer breed en met een resolutie van 0,8 meter.

De mislukte lancering komt na een decennium van gezamenlijke ontwikkeling door JAXA en Mitsubishi Heavy Industries. Problemen om de krachtige LE-9 vloeibare waterstof-vloeibare zuurstofmotoren van de raket klaar te krijgen resulteerden in aanzienlijke vertragingen bij de eerste lancering.

De H3-raket is, afhankelijk van de configuratie 57 of 63 meter hoog. De raket is in staat om 4000 kilogram of meer in een zonsynchrone baan (500 kilometer) en 6500 kilogram of meer in een geostationaire baan om de Aarde te brengen.

Japanse H3-raket op lanceerplatform
Japanse H3-raket op zijn lanceerplatform op het Tanegashima Space Center op 6 maart 2023. Credit: JAXA

De versie die afgelopen nacht faalde (H3-22) had twee zijboosters voor vaste brandstof maar de raket kan worden gebundeld met vier van dergelijke boosters om zo het draagvermogen te vergroten. De testvlucht van afgelopen nacht gebruikte ook slechts een paar LE-9-motoren, terwijl meer krachtigere varianten van de raket drie LE-9’s gebruiken.

De nieuwe draagraket zal de H-IIA-raket gaan vervangen. Deze raket is de huidige draagraket van Japan die naar verwachting in 2024 zijn laatste vlucht zal maken.

De H3 is ontworpen voor hoge flexibiliteit en met een betere kostenprestatie dan de H-IIIA, aldus JAXA. De raket staat echter voor uitdagingen op de internationale lanceermarkt na de opkomst van de herbruikbare Falcon 9 van SpaceX die heeft bewezen zeer betrouwbaar en kosteneffectief te zijn.

Desondanks hebben recente ontwikkelingen elders kansen gecreëerd voor de H3. Het afsnijden van Russische raketten van deze markt, in combinatie met het ontbreken van een concurrerend Europees aanbod opent een aantal nieuwe mogelijkheden voor Japanse draagraketten die historisch gezien afwezig waren op de commerciële markt.

De Japanse regering besloot in mei 2022 om de binnenlandse raketlanceringsfaciliteiten aanzienlijk uit te breiden om zo het wereldwijde tekort aan lanceercapaciteit in de nasleep van de Russische invasie van Oekraïne aan te pakken.

De H3 zal echter moeten bewijzen dat hij betrouwbaar is zodra hij opstijgt en zal steun nodig hebben in de vorm van het boeken van de draagraket door de Japanse overheid. De Japanse veiligheidsbehoefte zal een bron van missies zijn.

Een van de belangrijkste doelen van de H3 is het behouden van autonomie, met als doel een eigen draagraket hebben die voldoet aan de missie van de Japanse regering om in de eerste plaats de nationale veiligheid te kunnen garanderen.

Dit is van cruciaal belang in het licht van de groeiende invloed van China in de Indo-Pacifische regio waar ruimteverdediging een belangrijk onderdeel van de agenda is geworden.

Verder vooruitkijkend zou de H3 mogelijk een belangrijke rol kunnen spelen in de Japanse ambitie voor bemande lanceercapaciteiten.

Eerste publicatie: 7 maart 2023
Bron: JAXA & anderen