Maantje bij Eurybates bevestigd
De ruimtesonde Lucy zal in 2027 een scheervlucht maken langs de asteroïde Eurybates. Deze zogenaamde Trojaanse asteroïde draait in een baan om Jupiter heen. Met behulp van de Hubble Space Telescope hebben astronomen nu een klein maatje ontdekt bij deze asteroïde. Hubble deed deze waarnemingen in september 2018, december 2019 en januari 2020.
De Lucy-missie
Lucy wordt in oktober 2021 gelanceerd. Het is de eerste ruimtemissie die de Trojaanse asteroïden bij Jupiter gaat bestuderen. De Trojanen zijn een groep asteroïden die in dezelfde baan als Jupiter rond de Zon draaien. Een deel van de Trojanen snelt voor Jupiter uit en een ander deel rent achter Jupiter aan. Lucy gaat zeven asteroïden onderzoeken. Eentje in de hoofdgordel tussen Mars en Jupiter en zes Trojanen. De ruimtesonde wordt daarmee recordhouder als het gaat om het bezoeken van zo veel verschillende objecten in verschillende banen om de Zon.
Het nieuw gevonden maantje bij Eurybates is ongeveer 6000 * lichtzwakker. Dit duidt op een diameter van < 1 kilometer. Als die schatting klopt dan wordt het een van de kleinste asteroïden die ooit zijn bezocht.
Eurybates werd in 2018 voor het eerst door de Hubble Space Telescope waargenomen maar pas afgelopen november (2019) ontdekte een teamlid van de Lucy-missie iets in de Hubble data dat wees op een mogelijke maan. Het team vroeg om meer waarneemtijd met de Hubble en ze kregen drie kansen toebedeeld.
Ontdekking
De eerste waarnemingen om het bestaan van het maantje te bevestigen werden in december 2019 en begin januari 2020 uitgevoerd. Het mogelijke maantje was nauwelijks zichtbaar en de baan rond Eurybates was niet te bepalen. Er was geen enkele garantie dat het maantje in de nieuwe opnames zichtbaar zou zijn. De eerste twee waarnemingen in december en de onderzoekers dachten al dat ze geen geluk zouden hebben. Maar tijdens de derde baan was het raak.
Het Lucy-team kijkt nu samen met de planners van de Hubble wanneer ze nieuwe vervolgwaarnemingen kunnen doen als Eurybates weer waarneembaar is. Als gevolg van de banen van de Aarde en Eurybates en het feit dat de Hubble niet naar de Zon gericht kan worden moet men wachten tot juni. In de tussentijd worden de huidige waarnemingen gebruikt om de baan van de maan om Eurybates te bestuderen. Dit kan helpen bij het bepalen van de juiste tijden om het maantje waar te nemen.
De ontdekking van het maantje heeft geen invloed op de bouw van de ruimtesonde of het lanceerschema maar het projectteam bekijkt wel al hoe ze het maantje kunnen bestuderen en ook het geplande onderzoek aan Eurybates volledig kunnen uitvoeren.
Trojanen
Trojaanse asteroïden zijn gevangen in banen die te maken hebben met Lagrange punten als gevolg van de gecombineerde zwaartekrachtinvloed van de Zon en Jupiter miljarden jarenlang stabiel zijn. Lucy zal de verschillende overblijfselen van de bouwstenen van de reuzenplaneten onderzoeken. De missie levert wellicht nieuwe inzichten op over de herkomst van onze planeet in het zonnestelsel.
Er zijn maar een handjevol Trojanen bekend die een maantje hebben en de aanwezigheid van een maantje bij Eurybates is dus best wel interessant. Eurybates is het grootste lid van de enige Trojaanse familie die uit botsingen is ontstaan. Deze familie bestaat uit ongeveer 100 asteroïden die allemaal traceerbaar zijn en die vermoedelijk allemaal fragmenten zijn die uit dezelfde botsing zijn ontstaan.
De mogelijkheid om een potentieel botsingsmaantje van dichtbij te bestuderen kan astronomen helpen om botsingen die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van maantjes in andere populaties van kleine objecten beter te leren begrijpen.
Eerste publicatie: 10 januari 2020
Bron: NASA
