Messier 7
Messier 7, ook bekend als de Ptolemeus sterrenhoop, is een heldere open sterrenhoop in het sterrenbeeld Scorpius – Schorpioen. De sterrenhoop ligt op een afstand van ongeveer 980 lichtjaar van de Aarde en heeft de aanduiding NGC 6475 in de New General Catalogue.
De sterrenhoop heeft een visuele helderheid van magnitude 3,3 en een schijnbare grootte van 80 boogminuten – meer dan twee keer de schijnbare grootte van de volle maan. Onder goede omstandigheden is Messier 7 met het blote oog zichtbaar.
Messier 7 kan in de buurt van de stekel van de Schorpioen worden gevonden. De sterrenhoop is het meest zuidelijke Messierobject en dat maakt het een uitdagend doelwit voor waarnemers op noordelijke breedtegraden. Messier 7 is vanuit Nederland dan ook niet zichtbaar. Je zal er voor naar Zuid-Europa moeten om de sterrenhoop laag boven de horizon te kunnen waarnemen.
De beste tijd om dat te doen is gedurende de zomermaanden. Vanwege zijn grootte kan je daarvoor het beste een verrekijker gebruiken.
Messier 7 bevindt zich 7,5° ten noordoosten van Lambda Scorpii – Shaula. Shaula en de zwakkere Lesath markeren de stekel van de Schorpioen. Shaula is de op een na helderste ster in het sterrenbeeld Schorpioen.
Messier 7 is een van de meest opvallende open sterrenhopen aan de sterrenhemel en als sinds de oudheid bekend. De sterrenhoop wordt Ptolemeus’ sterrenhoop genoemd; de sterrenhoop werd voor het eerst beschreven door de Griekse astronoom en wiskundige Claudius Ptolemeus in de 2de eeuw na Christus. Ptolemeus beschreef in 130 na Christus de sterrenhoop in de Almagest als Object Nummer 567 en beschreef het als een “nevel die de stekel van de Schorpioen volgt”.
De Italiaanse astronoom Giovanni Batista Hodierna telde vóór 1645 30 sterren in de sterrenhoop. In 1678 nam de Engelse astronoom Edmond Halley de sterrenhoop als Nummer 29 op in zijn “catalogus van zuidelijke sterren”.
De Franse astronoom Nicolas Louis de Lacaille nam de sterrenhoop waar op 15 juni 1752 en nam hem als Lac.II14 op in zijn catalogus van zuidelijke objecten. Hij omschreef de sterrenhoop als een “groep van 15 of 20 sterren erg dicht bij elkaar, in de vorm van een vierkant.”
Charles Messier nam de sterrenhoop op 23 mei 17645 op als de 7de vermelding in zijn catalogus. Hij beschreef de sterreenhoop als een “sterrenhoop aanzienlijker dan de voorgaande (Messier 6); voor het blote oog lijkt deze sterrenhoop op een neveligheid; hij is iets verwijderd van de voorgaande, geplaatst tussen de boog van de Boogschutter en de staart van de Schorpioen.
In de 19de eeuw beschreef de Engelse astronoom John Herschel Messier 7 treffend als “grof verspreide sterrenhoop”.
Messier 7 omvat ongeveer 80 sterren tussen magnitude 6 en 10, allemaal binnen een gebied met een schijnbare diameter van 1,3°. Dit komt overeen met een diameter van 25 lichtjaar.
De getijdenstraal van Messier 7 beslaat 401 lichtjaar. De sterren binnen dit gebied kunnen niet door de zwaartekracht van de Melkweg uit de sterrenhoop worden getrokken.
Messier 7 is naar schatting ongeveer 220 miljoen jaar oud en heeft een massa van ongeveer 735 zonsmassa. De sterrenhoop nadert ons met een snelheid van 14 km/s. de helderste ster in de sterrenhoop is een gele reus van spectraalklasse G8 met een schijnbare helderheid van magnitude 5,6.
De sterren van Messier 7 zijn allemaal ongeveer tegelijkertijd ontstaan in dezelfde kosmische gaswolk. Groepen sterren in open sterrenhopen, die allemaal ongeveer even oud zijn en een vergelijkbare chemische samenstelling hebben zijn van onschatbare waarde voor astronomen omdat ze inzicht bieden in de evolutie en structuur van sterren.
De helderste leden van de sterrenhoop – tot 10% van de populatie van Messier 7 – zullen uiteindelijk hun leven beëindigen in heftige supernova-explosies, terwijl de resterende zwakkere sterren geleidelijk uit elkaar zullen drijven totdat ze geen sterrenhoop meer vormen.
De sterrenhoop van Ptolemeus ligt slechts 5° ten zuidoosten van Messier 6, die ongeveer een derde zo groot is en ook zonder verrekijker kan worden gevonden. Beide sterrenhopen zijn boven de staart van de Schorpioen te vinden in hetzelfde beeldveld van een verrekijker.
Messier 7 – data
| Type object | Open sterrenhoop |
| Aanduidingen | Messier 7 Ptolemeus’ sterrenhoop NGC 6475 Collinder 354 |
| Sterrenbeeld | Scorpius – Schorpioen |
| Afstand (lichtjaar – parsec) | 980 – 300 |
| Leeftijd (miljoen jaar) | 220 |
| Aantal sterren | 80 |
| Schijnbare helderheid (magnitude) | 3,3 |
| Schijnbare afmetingen (boogminuten) | 80 |
| Straal (lichtjaar) | 25 |
| Getijdenstraal (lichtjaar) | 40,1 |
Locatie
Eerste publicatie: 3 januari 2025
