Metaal van raketten en satellieten verontreinigt onze atmosfeer
Vallende stukken ruimteafval zouden de stratosfeer kunnen veranderen en een negatief effect op ons klimaat kunnen hebben, suggereert nieuw onderzoek.
Ongeveer 18 kilometer boven het aardoppervlak blijven restanten van raketten en satellieten in de atmosfeer van de planeet hangen, wat mogelijk een blijvend effect op het klimaat zou kunnen hebben.
Een groep wetenschappers vloog met een gevoelig instrument dat aan de neus van een speciaal onderzoeksvliegtuig was bevestigd en snoof aerosolen in de atmosfeer op. Ze vonden aanzienlijke hoeveelheden aluminium en exotische metalen in de stratosfeer van de Aarde, die de tweede laag van de atmosfeer zou kunnen veranderen. Dit staat in een onderzoek dat afgelopen week in de Proceedings of the National Academy of Sciences is gepubliceerd.
Het onderzoeksteam slaagde erin de zeldzame metalen in de bovenste atmosfeer van de Aarde te matchen met de metalen die in raketten en satellieten worden gebruikt. Het verdampte metaal is waarschijnlijk afkomstig van ruimtevaartuigen die opbranden bij terugkeer in de atmosfeer, aldus de onderzoekers.
“We vinden dit door de mens gemaakte materiaal in wat wij beschouwen als een ongerept deel van de atmosfeer”, zegt Daniël Cziczo, professor en hoofd van de afdeling Earth, Atmospheric and Planetary Sciences aan de Purdue University (Indiana, Verenigde Staten) en coauteur van het onderzoek. “En als er iets aan het veranderen is in de stratosfeer – dit stabiele deel van de atmosfeer – dan verdient dat nader onderzoek.”
Wetenschappers hebben al lang het vermoeden dat de bovenste atmosfeer van de Aarde zou kunnen veranderen als gevolg van de snel groeiende ruimtevaartindustrie, maar dit gebied, dat zich tot 51 kilometer boven het oppervlak uitstrekt, is behoorlijk uitdagend om te bestuderen. Om die theorie te testen bestuurde het onderzoeksteam een NASA WB-57-vliegtuig om de atmosfeer 19 kilometer boven de grond in Alaska te bestuderen.
De metalen werden aangetroffen in ongeveer 10% van de zwavelzuurdeeltjes, die het merendeel van de deeltjes in de stratosfeer uitmaken en de ozonlaag helpen beschermen en bufferen. Het team heeft meer dan 20 elementen gedetecteerd in verhoudingen die overeenkomen met die van ruimtevaartuigen, waarbij lithium, aluminium, koper en lood uit de teruggekeerde ruimtevaartuigen veel groter zijn dan de metalen die in natuurlijk kosmisch stof worden aangetroffen.
In 2022 vonden er een record aantal raketlanceringen plaats van 180, 44 meer vergeleken met 2021. Dat aantal zal naar verwachting alleen maar toenemen naarmate de ruimtevaartindustrie sneller meer satellieten en ruimtevaartuigen in een baan om de Aarde en daarbuiten blijft lanceren. “Alleen al om dingen in een baan om de Aarde te krijgen heb je al deze brandstof en een enorm lichaam nodig om de lading te ondersteunen,” zei Cziczo. “Er gaan zoveel raketten omhoog en komen weer terug en er vallen zoveel satellieten terug door de atmosfeer dat het in de stratosfeer zichtbaar wordt als deze aerosoldeeltjes.”
In de stratosfeer bevindt zich de ozonlaag, die een deel van de zonnestraling absorbeert voordat deze het aardoppervlak bereikt. De ozonlaag beschermt alle levende wezens op Aarde.
“Veranderingen in de atmosfeer kunnen moeilijk te bestuderen en complex te begrijpen zijn”, zei Cziczo. “Maar wat dit onderzoek ons laat zien, is dat de impact van menselijke bezetting en menselijke ruimtevluchten op de planeet aanzienlijk kan zijn – misschien wel belangrijker dan we ons tot nu toe hebben voorgesteld. Het begrijpen van onze planeet is een van de meest urgente onderzoeksprioriteiten die er zijn.”
Eerste publicatie: 18 oktober 2023
Bron: Gizmodo & anderen