Zonnestelsel Nieuws

Meteoroïde uit de Oortwolk was gesteente en geen ijs

Deze rotsachtige meteoroïde van een decimeter (2 kg) drong op 22 februari 2021 om 14:23 uur Nederlandse tijd de atmosfeer van onze planeet binnen. Dit gebeurde op 100 kilometer van Alberta in Canada. Het object kwam uit de Oortwolk, een reservoir van ijzige planetesimalen en de bron van langperiodieke kometen.

De vuurbal van februari 2021 gevangen door een camera van het Global Fireball Obervatory
De vuurbal van februari 2021 gevangen door een camera van het Global Fireball Obervatory gelegen in het Miquelon Lake Provincial Park in Alberta, Canada. Credit: University of Alberta.

Net aan de rand van ons zonnestelsel en halverwege de dichtstbijzijnde sterren bevindt zich een verzameling ijzige objecten die door de ruimte zeilen. Die verzameling is bekend als de Oortwolk.

Passerende sterren duwen deze ijzige reizigers soms richting de Zon en we zien ze als kometen met lange staarten.

Wetenschappers hebben nog geen objecten in de Oortwolk direct kunnen waarnemen maar alles wat tot nu toe uit zijn richting is gedetecteerd is gemaakt van ijs.

Theoretisch is de basis van het begrijpen van het ontstaan van ons zonnestelsel gebouwd op de basis dat er alleen ijzige objecten bestaan in deze buitenste regionen en zeker niets gemaakt van steen.

Dit veranderde in februari 2021 toen astronomen foto’s en video’s maakten van een rotsachtige meteoroïde die als een oogverblindende vuurbal boven het centrum van Alberta in Canada door de lucht vloog.

Volgens de onderzoekers ondersteunt deze ontdekking een geheel ander model van het ontstaan van het zonnestelsel. Dit is een model dat het idee ondersteunt dat aanzienlijke hoeveelheden rotsachtig materiaal samengaan met ijzige objecten in de Oortwolk.

Dit resultaat wordt niet verklaard door de momenteel favoriete modellen voor het ontstaan van het zonnestelsel. Het is, volgens de onderzoekers, een complete gamechanger.

Alle eerdere rotsachtige vuurballen zijn van veel dichter bij de Aarde aangekomen waardoor de meteoroïde van februari 2021 – die duidelijk grote afstanden heeft afgelegd – volkomen onverwacht was.

De onderzoekers berekenden dat het object zich in een baan bewoog die normaal gesproken alleen voorbehouden is aan ijzige langperiodieke kometen uit de Oortwolk.

In de 70 jaar van regelmatige vuurbalwaarnemingen is dit een van de meest bijzondere die ooit is geregistreerd.

Tijdens zijn vlucht daalde de meteoroïde veel dieper in de atmosfeer dan ijzige objecten in vergelijkbare banen en brak uit elkaar precies zoals een vuurbal steenachtige meteorieten laat vallen – het noodzakelijke bewijs dat het in feite van steen was gemaakt.

Omgekeerd zijn kometen eigenlijk donzige sneeuwballen vermengd met stof die langzaam verdampen als ze de Zon naderen. Het stof en de gassen erin vormen de kenmerkende staart die zich over miljoenen kilometers kan uitstrekken.

De onderzoekers willen kunnen uitleggen hoe deze rotsachtige meteoroïde zo ver weg is gekomen. Ze willen zijn herkomst begrijpen. Hoe beter men de omstandigheden waarin het zonnestelsel ontstond begrijpt hoe beter men kan begrijpen wat nodig was om het leven op Aarde op gang te brengen.

Ze willen een zo nauwkeurig mogelijk beeld schetsen van deze vroege momenten van het zonnestelsel die zo belangrijk waren voor alles wat er daarna gebeurde.

De bevindingen werden gepubliceerd in het tijdschrift Nature Astronomy.

Artikel: D. Vida et al. Direct measurement of decimetre-sized rocky material in the Oort cloud. Nat Astron, published online December 12, 2022; doi: 10.1038/s41550-022-01844-3

Eerste publicatie: 25 december 2022
Bron: sci-news