Buitenaards leven - exoplaneten

Mogelijk derde planeet gevonden bij Proxima Centauri

Een nieuw onderzoek suggereert dat de meest nabije ster tot de Zon, Proxima Centauri, wellicht drie planeten heeft. Dit schrijven onderzoekers in een onlangs verschenen studie. De nieuw gevonden planeet, Proxima Centauri d, heeft een grootte van ongeveer 25% van de Aarde.

Artist impressie Proxima Centauri d
Deze artist impressie toon teen close-up beeld van Proxima d, een kandidaat-planeet die onlangs is gevonden in een baan om de rode dwergster Proxima Centauri, de meest nabije ster tot de Zon. De planeet is vermoedelijk rotsachtig en heeft een massa van ongeveer een kwart van de Aarde. Ook twee andere planeten zijn zichtbaar: Proxima b heeft een massa vergelijkbaar met de Aarde en draait binnen de bewoonbare zone in 11 dagen om de ster heen. De derde planeet is de kandidaat-planeet Proxima c die in ongeveer 5 jaar om de ster draait. Credit: ESO

Astronomen hebben bewijs gevonden voor een derde planeet in een baan om Proxima Centauri, een rode dwerg die slechts 4,2 lichtjaar van ons zonnestelsel is verwijderd. De kandidaat-planeet, bekend als Proxima Centauri d, heeft een geschatte grootte van slechts 25% van de Aarde. Als de planeet wordt bevestigd is het een van de lichtste die tot nu toe is gevonden.

We weten dat Proxima Centauri minimaal één planeet heeft, Proxima b heeft de grootte van ongeveer de Aarde en draait in 11 aardse dagen om zijn ster heen. Dat zorgt ervoor dat Proxima Centauri b zich in de bewoonbare zone bevindt. Dit is de juiste afstand dat een planeet vloeibaar water aan zijn oppervlak kan hebben.

Proxima Centauri b werd in 2016 gevonden en drie jaar later meldden astronomen de detectie van een mogelijk tweede planeet in dit systeem. Deze Proxima Centauri c zou minstens 6 keer zwaarder zijn dan de Aarde en vermoedelijk te koud zijn voor leven zoals wij dat kennen. Deze veronderstelde planeet zou 5,2 jaar nodig hebben om eenmaal rond Proxima Centauri te draaien. Proxima Centauri is overigens veel kleiner en lichtzwakker dan de Zon.

De nieuw gevonden planeet Proxima d draait in vijf dagen eenmaal rond de ster. De baan suggereert dat Proxima d te heet is om bekend leven aan zijn oppervlak te herbergen. Net zoals Proxima c moet het bestaan van Proxima d nog worden bevestigd met behulp van vervolgwaarnemingen.

Proxima d werd gevonden met behulp van ESPRESSO (Echelle Spectrograph for Rocky Exoplanets and Stable Spectroscopic Observations). Dit is een instrument dat is gekoppeld aan de Very Large Telescope van de ESO in Chili.

De eerste aanwijzingen voor het bestaan van Proxima d stammen uit 2020 toen men met behulp van ESPRESSO waarnemingen deed om het bestaan van Proxima d te bevestigen. Die waarnemingen duidden erop dat het gevonden signaal wordt veroorzaakt door een planeet en net door andere factoren zoals bijvoorbeeld de activiteit van de ster.

ESPRESSO vindt planeten met behulp van de radiale snelheidsmethode. Deze methode kijkt naar kleine wiebelingen in de bewegingen van de ster die worden veroorzaakt door de zwaartekracht van een planeet. In het geval van Proxima Centauri d zijn deze wiebelingen heel erg klein want de planeet heeft een massa van ongeveer 0,25 keer de Aarde. Dat zou Proxima d tot de lichtste planeet maken die ooit met de radiale snelheidsmethode is gevonden. Dit schrijven de onderzoekers in hun artikel dat op 10 februari 2022 in het tijdschrift Astronomy & Astrophysics is gepubliceerd.

Volgens de onderzoekers is deze prestatie heel belangrijk want ze toont aan dat de radiale snelheidstechniek de potentie heeft om een populatie van lichte planeten te vinden waarvan men verwacht dat de in groten getale voorkomen in ons sterrenstelsel en die mogelijk leven herbergen zoals wij dat kennen.

Eerste publicatie: 10 februari 2022
Bron: diverse persberichten