Astronomisch Nieuws

NASA publiceert belachelijk scherpe beelden van de Webb Telescope

De telescoop is volgens Webb-wetenschappers perfect uitgelijnd.

Opname van de Grote Magelhaanse Wolk door de Webb Space Telescope
De Grote Magelhaanse Wolk gezien door het MIRI-instrument van de Webb Space Telescope. Credit: NASA/ESA/CSA/STScI

Afgelopen maandag hield de NASA een persconferentie om de nauwkeurige uitlijning van de Webb Space Telescope te bespreken en de aanstaande wetenschappelijke operaties toe te lichten. Het ruimtevaartagentschap gaf ook afbeeldingen vrij die duidelijk maken waartoe de telescoop in staat is.

Webb bevindt zich in een waarneempunt dat L2 wordt genoemd en dat ongeveer 1,5 miljoen kilometer van de Aarde is verwijderd. Van daaruit zal de telescoop verder terug in de tijd kunnen kijken dan de Hubble Space Telescope (Hubble blijft functioneren ook als Webb eenmaal volledig functioneel is).

De belangrijkste doelen van de 10 miljard dollar kostende telescoop zijn het bestuderen van hoe sterren ontstaan en het ontstaan van planetensystemen. Verder zal Webb worden ingezet voor het onderzoeken van de evolutie van sterrenstelsels, exoplaneten en objecten in ons eigen zonnestelsel. Ook zal de telescoop naar het eerste licht in het heelal kijken in de hoop dat we daaruit kunnen leren hoe de eerste sterren en sterrenstelsels ontstonden.

Het gereedmaken en testen van de wetenschappelijke instrumenten van de telescoop duurt nog ongeveer 2 maanden voor het is afgerond. Eenmaal klaar zal de Web beginnen met zijn wetenschappelijke onderzoek.

Maar er zijn al enkele opnames gemaakt. Dat is gedaan om zeker te weten dat de telescoop goed functioneert. Het koudste instrument van de Webb, het mid-infrarood instrument (MIRI) heeft onlangs een testopname gemaakt van de Grote Magelhaanse Wolk. Dit is een satellietsterrenstelsel van onze Melkweg dat eerder al eens met de nu gepensioneerde Spitzer Space Telescope is onderzocht.

Vergeleken met de Webb-opname lijkt de Spitzer-opname op gevingerverfd. De opname van de Webb, op nagenoeg dezelfde golflengte gemaakt als Spitzer, toont scherpe sterren (bolletjes in de Spitzer-opname) en duidelijke gasslierten.

Vergelijking tussen Spitzer en Webb
De grote Magelhaanse Wolk gezien door de Spitzer (onduidelijk) en Webb (scherp). Credit: NASA/JPL-Caltech (left), NASA/ESA/CSA/STScI (right)

Ook de Near Infrared Spectrograph (NIRSPEC) van de Webb is een grote upgrade vergeleken met eerdere instrumenten. De oudere instrumenten konden spectra van één doel tegelijk opnemen maar Webb kan er 100 tegelijkertijd bestuderen. Dat is een zegen voor de vele duizenden wetenschappers die allemaal hopen gegevens van Webb te kunnen gebruiken.

De volgende stappen van de Webb richten zich op het maken van afbeeldingen van wetenschappelijke doelen, de zogenaamde early release waarnemingen. Het zullen niet alleen de eerste opnames zijn van wetenschappelijke doelen van Webb maar het zullen ook de eerste kleurenopnames zijn. Webb neemt waar op infrarode golflengtes die voor het menselijk oog onzichtbaar zijn maar de opnames zullen worden vertaald naar zichtbaar licht.

Het belangrijkste verschil tussen de meest recente beelden en de komende is dat de eerste beelden bedoeld waren om te kijken of de telescoop duidelijk kan zien. De komende beelden zullen het vermogen van de telescoop testen om wetenschappelijke doelen in beeld te brengen. NASA wil nog niet kwijt welke eerste doelen dit zijn. Dit moet nog een verrassing blijven.

De telescoop was ontworpen voor een levensduur van minimaal vijf jaar maar de uitermate nauwkeurige lancering afgelopen december heeft er voor gezorgd dat de telescoop voldoende brandstof heeft voor een levensduur van meer dan 20 jaar.

Eerste publicatie: 10 mei 2022
Bron: NASA