Astronomisch Nieuws

Nieuw onderzoek brengt heldere sterrenstelsels binnen 35 miljoen lichtjaar van de Aarde in kaart

Een nieuwe studie heeft de helderste sterrenstelsels die zich tot op 35 miljoen lichtjaar van de Aarde bevinden in kaart gebracht. Het geeft ons een nieuw beeld hoe onze directe omgeving er uit ziet.

Verdeling van sterrenstelsels om ons heen
Dit diagram toont de helderste sterrenstelsels binnen 20 miljoen lichtjaar afstand van de Aarde, gezien van boven. De grootste sterrenstelsels zijn geel gemarkeerd. Ze bevinden zich op verschillende punten op de geel gemarkeerde lijn.

Een nieuwe studie heeft de helderste sterrenstelsels die zich tot op 35 miljoen lichtjaar van de Aarde bevinden in kaart gebracht. Het geeft ons een nieuw beeld hoe onze directe omgeving er uit ziet.

We bevinden ons in een sterrenstelsel dat we Melkweg noemen. Het bevat ongeveer 300 miljard sterren met ontelbaar veel planeten die er omheen draaien. Wolken van stof en gas vullen het sterrenstelsel op.

We weten al enige tijd dat de Melkweg en zijn naaste buur het Andromeda-stelsel de grotere leden zijn van een kleine groep sterrenstelsels die we de “Lokale Groep” noemen. Deze Lokale Groep heeft een doorsnede van ongeveer 3 miljoen lichtjaar maar over onze naaste buren in het heelal weten we eigenlijk veel minder.

Een onderzoeksgroep onder leiding van professor McCall van de Universiteit van York in Canada heeft nu een kaart samengesteld van alle heldere sterrenstelsels die zich binnen 35 miljoen kilometer van de Aarde bevinden. De kaart geeft een beter beeld van onze naaste omgeving.

Alle heldere sterrenstelsels binnen 20 miljoen lichtjaar bevinden zich in een zogenoemde “Lokale Plaat” dat 34 miljoen lichtjaar in doorsnede is en slechts 1,5 miljoen lichtjaar dik is. Onze Melkweg en het Andromeda Stelsel worden omringd door 12 grote sterrenstelsels die ruwweg een ring vormen met een doorsnede van 24 miljoen lichtjaar. Deze sterrenstelsels en de Lokale groep zijn onderling door de zwaartekracht met elkaar verbonden.

Twaalf van deze veertien grote sterrenstelsels in deze Lokale Plaat, waaronder ons eigen Melkwegstelsel en het Andromeda-stelsel zijn spiraalvormige sterrenstelsels. De andere twee zijn elliptische sterrenstelsels. Opvallend genoeg bevinden de twee elliptische stelsels zich aan de andere kant van de cirkel.

Professor McCall heeft ook onderzocht hoe de sterrenstelsels ronddraaien. Als je een sterrenstelsel ziet als een schroef die in een stuk hout draait dan kan de draairichting beschreven worden als de richting die de schroef in of uit draait. Onverwachts bleek dat de draairichtingen van de heldere sterrenstelsels zich allemaal bevinden langs een smalle cirkel aan de hemel. Deze onverwachte stand is mogelijk in vroeger tijden veroorzaakt door zwaartekrachtsinvloeden vanuit onze Melkweg en het Andromeda-stelsel in de tijd dat het heelal nog jonger en kleiner was.

Het onderzoek van McCall heeft geleid tot betere inzichten over de condities die hebben geleid tot het ontstaan van ons sterrenstelsel. Ook belangrijk; slechts een kleine aanpassing in de dichtheid van het heelal is blijkbaar voldoende geweest voor de vorming van de Lokale Groep. Om een ordening te krijgen zoals nu is waargenomen in de Lokale Plaat moeten de sterrenstelsels zich hebben ontwikkeld binnen een bestaande plaatvormige basis voor voornamelijk uit donkere materie bestond.

Recent onderzoek aan ver weg gelegen sterrenstelsels laat zien dat ook die voorkomen in platen en filamenten binnen grotere gebieden die uit lege ruimte bestaan. Die lege ruimtes zijn een soort bellen. De structuren hebben een sponsachtige vorm. Het onderzoek van McCall toont aan dat deze sponsachtige structuur van het heelal zich ook op kleine schaal voor doet.

 

Bron: SciTechDaily, 12 maart 2014