Astronomisch Nieuws

Nieuw onderzoek zegt dat ons heelal gekromd is

Evolutie heelal
Deze artist impression toont de evolutie van het heelal beginnende bij de Oerknal links gevolgd door de verschijning van de kosmische achtergrondstraling. Met het ontstaan van de eerste sterren komt een einde aan de kosmische donkere tijden, gevolgd door het ontstaan van sterrenstelsels. Credit: M. Weiss / Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics.

Uitgaande van een nieuwe analyse van de anisotropische gegevens van de kosmische achtergrondstraling moet ons huidige model over het heelal herzien worden. 

Precieze metingen van de anisotropie van de kosmische achtergrondstraling, dit is de richting waarin straling in de ruimte zich beweegt, kunnen met een grote nauwkeurigheid de vorm van het heelal bepalen.

Nieuwe gegevens die zijn verkregen met de Planck satelliet van de ESA wijzen sterk op een positief gekromd heelal. Als dit inderdaad klopt dan moet wellicht het huidige vlakke model van het heelal worden herzien.

In een vlak heelal reizen twee parallelle lijnen eeuwig naast elkaar zonder elkaar ooit te raken. In een gekromd heelal zullen de twee lijnen elkaar uiteindelijk ergens ontmoeten.

Dit heeft belangrijke consequenties in de kosmologie want het suggereert dat de huidige inflatietheorie, die de evolutie van het heelal na de Oerknal beschrijft, moet worden herzien.

Eerdere experimenten de o.a. met de Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) van de NASA zijn uitgevoerd ondersteunen een vlak heelal.

De Planck Legacy 2018 vrijgave van alle gegevens echter laat zien dat het heelal bijna vlak is en dat de kromming 4% groter is dan aangenomen. De gegevens van de Planck telescoop die in augustus 2013 werd uitgeschakeld, zijn de nauwkeurigste die we hebben.

Het zorgt ook voor een verschil tussen de gegevens van de Planck telescoop en andere datasets zoals bijvoorbeeld de BOSS DR14.

Voorheen waren de twee datasets met elkaar in overeenstemming maar dit was gebaseerd op de aanname dat het heelal vlak is. Wordt er een kromming meegenomen in de berekeningen dan zijn er verschillen tussen de twee datasets.

Volgens hoofdonderzoeker Dr. Eleonora Di Valentino van het Jodrell Bank Centre for Astrophysics van de universiteit van Manchester is het huidige kosmologische model gebaseerd op inflatie, donkere materie en een kosmologische constante maar daarmee kan men niet alle waarnemingen begrijpen.

“Experimentele systematiek kan nog steeds een rol spelen en het zal de plicht van toekomstige experimenten zijn om de huidige onenigheden te onderzoeken.”, aldus Di Valentino. “Op dit moment staat het huidige kosmologische model echter ongetwijfeld onder druk.”

Het onderzoek is op 4 november 2019 gepubliceerd in het tijdschrift Nature Astronomy.

Artikel: E. Di Valentino et al. Planck evidence for a closed Universe and a possible crisis for cosmology. Nat Astron, published online November 4, 2019;

 

Eerste publicatie: 11 november 2019
Bron: SciNews