Astronomisch Nieuws

Nieuwe studie onderzoekt welke sterrenstelsels het beste zijn voor intelligent leven

M87 in het sterrenbeeld Virgo - Maagd
Eén van de grootste elliptische sterrenstelsels die we kennen is M87 in het sterrenbeeld Virgo – Maagd

Anders dan voorheen werd aangenomen zijn reusachtige elliptische sterrenstelsels vermoedelijk geen bron van technologische beschavingen zoals de onze. Dit schrijven astronomen van de universiteit van Arkansas in een recent artikel.

Het artikel werd op 1 mei 2020 gepubliceerd in het tijdschrift “Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. Het spreekt een onderzoek uit 2015 tegen waarin wordt beschreven dat reusachtige elliptische sterrenstelsels 10.000 * meer kans hebben op bewoonbare planeten met een technologisch geavanceerde beschaving dan spiraalvormige sterrenstelsels zoals ons eigen sterrenstelsel.

Volgens de auteurs van het artikel uit 2015 is die vergrootte waarschijnlijkheid gebaseerd op het feit dat er in reusachtige elliptische sterrenstelsel veel meer sterren zijn en dus veel meer planeten. Ook komen er in elliptische sterrenstelsels veel minder dodelijke supernova’s voor.

Maar Daniel Whitmire, gepensioneerd hoogleraar in de astrofysica is van mening dat het onderzoek uit 2015 in tegenspraak is met een statistische regel die bekend is als het “principe van middelmatigheid”, ook wel bekend als het Copernicaanse Principe. Dit principe stelt dat bij gebrek aan bewijs van het tegendeel, een object of enige wetenschap van een object moet worden beschouwd als typisch voor zijn klasse in plaats van atypisch.

Historisch gezien is het principe verschillende keren gebruikt om nieuwe natuurkundige verschijnselen te voorspellen, zoals toen Isaac Newton de geschatte afstand tot de ster Sirius berekende door aan te nemen dat de Zon een typische ster is en vervolgens de relatieve helderheid van de twee met elkaar te vergelijken.

Volgens Whitmire had het artikel uit 2015 een serieus probleem met het “principe van middelmatigheid”. Waarom leven wij niet in een groot elliptisch sterrenstelsel? Dat zorgde voor een rode vlag bij Whitmire. Elke keer als je jezelf als een buitenbeentje vindt, d.w.z. atypisch, dan is dat een probleem voor het “principe van middelmatigheid”.

Hoe moest ook aantonen dat de meeste sterren en dus ook hun planeten voorkomen in grote elliptische sterrenstelsels alvorens hij kon aantonen dat het eerdere artikel tegen het “principe van middelmatigheid” in ging.

Volgens het principe van middelmatigheid zou de Aarde en haar technologische beschaving typisch moeten zijn en niet atypisch, voor planeten met technologische beschavingen elders in het heelal. Dit betekent dat haar locatie in een spiraalvormig sterrenstelsel ook typisch zou moeten zijn. Maar het artikel uit 2015 suggereert het tegenovergestelde, namelijk dat de meeste bewoonbare planeten zich niet zouden bevinden in sterrenstelsels die lijken op het onze, maar in grote, bolvormige elliptische sterrenstelsels.

In zijn artikel suggereert Whitmire een reden waarom grote elliptische sterrenstelsels geen kraamkamer kunnen zijn van leven: toen ze jonger en kleiner waren werden ze overspoeld met dodelijke straling en ze maakten in die periode ook een reeks van quasar- en stervormende supernova’s door.

Volgens Whitmire is de evolutie van elliptische sterrenstelsels totaal anders dan de evolutie van ons eigen sterrenstelsel. Deze sterrenstelsels hebben een vroege fase doorgemaakt waarin er zoveel straling was die alle bewoonbare planeten zou hebben gebombardeerd en waarna de snelheid van stervorming, en dus planeten, naar bijna nul zakte. Er worden dus geen nieuwe sterren gevormd en alle oude sterren zijn bestraald en gesteriliseerd.

Als bewoonbare planeten die intelligent leven herbergen onwaarschijnlijk zijn in grote elliptische sterrenstelsels, waar de meeste sterren en planeten verblijven, dan zullen standaard spiraalvormige sterrenstelsels zoals het onze de primaire plekken zijn waar we beschavingen kunnen aantreffen. Dit volgt volgens Whitmire uit het “principe van middelmatigheid”.

Artikel: Daniel P Whitmire. The habitability of large elliptical galaxies, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (2020).

 

Eerste publicatie: 3 mei 2020
Bron: Universiteit van Arkansas