Oud ijs onthult een mysterieuze zonnestorm
Een onderzoeksteam onder leiding van de universiteit van Lund in Zweden heeft door middel van het analyseren van geboorde ijskernen bewijs gevonden dat er ongeveer 9200 jaar geleden een extreme zonnestorm heeft plaatsgevonden. Wat voor de onderzoekers een raadsel is, is het feit dat de storm plaatsvond tijdens een van de meer stillere periodes van de Zon – waarin algemeen wordt aangenomen dat onze planeet minder wordt blootgesteld aan dergelijke gebeurtenissen.
De Zon is een voorwaarde voor al het leven op Aarde. Maar onze levengevende metgezel kan ook grote problemen veroorzaken. Wanneer er sterke activiteit is op het oppervlak van de Zon komt er meer energie vrij en dat kan aanleiding geven tot aardmagnetische stormen, dit kan op zijn beurt leiden tot stroomuitval en communicatieproblemen.
Het voorspellen van zonnestormen is lastig. Momenteel wordt aangenomen dat ze waarschijnlijker zijn tijdens een actieve fase van de Zon, of een zonnemaximum, tijdens de zogenaamde zonnevlekkencyclus. Uit de nieuwe studie, gepubliceerd in Nature Communications, blijkt echter dat dit niet altijd het geval is bij zeer grote stormen.
De onderzoekers hebben boorkernen uit Groenland en Antarctica bestudeerd en sporen ontdekt van een enorme zonnestorm die de Aarde trof tijdens een van de passieve fases van de Zon ongeveer 9200 jaar geleden.
De onderzoekers speurden de boorkernen af op pieken van de radioactieve isotopen beryllium-10 en chloor-36. Deze worden geproduceerd door hoogenergetische kosmische deeltjes die de Aarde bereiken en kunnen worden bewaard in ijs en sediment.
Het is zeer tijdrovend en duur analytisch werk. Daarom waren de onderzoekers aangenaam verrast toen ze een dergelijke piek vonden die wijst op een tot nu toe onbekende gigantische zonnestorm die in verband moet worden gebracht met een periode van lage zonneactiviteit.
Als er vandaag een soortgelijke zonnestorm zou plaatsvinden dan zou die desastreuze gevolgen hebben. Naast stroomuitval en stralingsschade aan satellieten kan een dergelijke storm een gevaar vormen voor het luchtverkeer en astronauten. Ook zullen er verschillende communicatiesystemen instorten.
Deze enorme stormen worden momenteel onvoldoende meegenomen in risicobeoordelingen. Het is van het grootste belang om te analyseren wat deze gebeurtenissen kunnen betekenen voor de technologie van vandaag en hoe we onszelf daar beter tegen kunnen beschermen, aldus de onderzoekers van de Lund universiteit.
Artikel: “Cosmogenic radionuclides reveal an extreme solar particle storm near a solar minimum 9125 years BP“
Eerste publicatie: 6 februari 2022
Bron: SpaceDaily en anderen
