Zonnestelsel Nieuws

Oude kustlijn gevonden op Mars

Sedimentaire minerale afzettingen op het oppervlak van Mars zijn mogelijk 3,5 miljard jaar geleden achtergelaten door een oeroude zee. Nieuwe resultaten van de Chinese Tianwen-1/Zhurong-missie suggereren de aanwezigheid van kenmerken die overeenkomen met ene kustlijn in het zuidelijke Utopia Planitia en leveren verder bewijs voor het bestaan van een kortstondige oceaan in de vorige geschiedenis van de planeet.

De Zhurong landingsplaats.
De Zhurong landingsplaats. Credit: Wu et al., doi: 10.1038/s41598-024-75507-w.

De hypothese van het bestaan van een Mars-oceaan in de noordelijke laaglanden blijft een intrigerende open vraag over de vroege stadia van de evolutie van de planeet. Dit stellen Dr. Bo Wu en collega’s van de Hong Kong Polytechnische Universiteit.

Het bestaan van de oceaan kan een aanzienlijke invloed hebben gehad op het klimaat en de atmosfeer van het vroege Mars en geologische gegevens hebben achtergelaten over zijn aanwezigheid.

De Chinese Marsrover Zhurong, aan boord van de Tianwen-1 sonde, landde in mei 2021 met succes in het zuiden van Utopia Planitia op de rode planeet.

Er wordt al lang gedacht dat dit gebied deel uitmaakte van een oude oceaan die ooit de noordelijke laaglanden bedekte.

In het onderzoek analyseerden Dr. Wu en zijn collega’s gegevens die waren opgehaald door de Tianwen-1 orbiter en de Zhurong-rover om schattingen te maken van de oppervlakteleeftijden en minerale samenstellingen van materiaal dat is gevonden in het zuiden van Utopia Planitia.

Ze identificeerden verschillende geomorfologische kenmerken zoals troggen en sedimentkanalen die overeenkomen met een kustzone, wat duidt op een mogelijke formatiegebeurtenis met overstromingen van ongeveer 3,68 miljard jaar geleden.

In dit scenario vormde een kortstondige bevroren oceaan een kustlijn, waarbij het oceaanoppervlak waarschijnlijk ongeveer 3,42 miljard jaar geleden bevroor en verdween.

Verschillende typen water gerelateerde geomorfologische kenmerken werden gescheiden door specifieke topografische contouren, wat duidt op verschillende typen mariene omgevingen. Aldus de onderzoekers.

Het gebied werd onderverdeeld in een overgangsgebied van hoogland naar laagland aan de kust, een ondiepe mariene eenheid en een diepe mariene eenheid.

In situ-waarnemingen, waaronder sedimentaire afzettingsgesteenten, water gerelateerde lamineringskenmerken en ondergrondse sedimentaire lagen, duiden ook op vroegere wateractiviteiten.

De resultaten suggereren een evolutiescenario van de kustnabije zond in zuidelijk Utopia: (I) overstromingen van Utopia Planitia in het Laat-Noachien rond 3,65 – 6,68 miljard jaar geleden bereikten de kusteenheid; (II) vorming van d eondiepe en diepe mariene eenheden nadat de overstromingen respectievelijk rond 3,5 en 4,42 miljard jaar geleden in het Vroeg-Hesperien waren voltooid; (III) geleidelijk verlies van ondergrondse vluchtige stoffen tijdens het Amazonetijdperk.

Het onderzoek is in het tijdschrift “Scientific Reports” gepubliceerd.

Artikel: B. Wu et al. 2024. A probable ancient nearshore zone in southern Utopia on Mars unveiled from observations at the Zhurong landing area. Sci Rep 14, 24389; doi: 10.1038/s41598-024-75507-w

Eerste publicatie: 9 november 2024
Bron: sci-news