Astronomisch Nieuws

Oude ster stelt astronomen voor een raadsel

Onlangs hebben astronomen de oudste ster tot nu toe ontdekt. In eerste instantie werd de leeftijd van de ster geschat op 16 miljard jaar. En dit levert een probleem op!

De ster is Methusalem gedoopt naar de Bijbelse Methusalem die 969 jaar werd. De ster bevindt zich in het sterrenbeeld Libra. Astronomen zijn het er tegenwoordig over eens dat het heelal ongeveer 13,8 miljard jaar oud is. Als de Oerknal 3 miljard jaar ná het ontstaan van de ster heeft plaatsgevonden dan klopt ofwel de leeftijd van het heelal niet of de leeftijd van de ster wordt te hoog ingeschat.

Methusalem in het sterrenbeeld Libra - Weegschaal
de positie van Methusalem – HD140283 – in het sterrenbeeld Libra, de Weegschaal

Een team van astronomen heeft nieuwe nauwkeurigere waarnemingen verricht en op basis van nieuwe metingen van de helderheid, de samenstelling, de afstand is een leeftijd van 14,5 miljard jaar berekend met een onnauwkeurigheid van 800 miljoen jaar. Dat levert voor de leeftijd een ondergrens op van 15,7 miljard jaar en dat zou betekenen dat de ster krap 100 miljoen jaar na de Oerknal is ontstaan.

Methusalem is beter bekend als HD 140283. Astronomen kennen de ster al ongeveer 100 jaar vanwege zij zeer grote eigenbeweging. De ster raast met een snelheid van 1,2 miljoen kilometer per uur door de ruimte. Vanuit ons gezichtspunt betekent dit dat de ster zich aan de sterrenhemel iedere duizend jaar verplaatst over een afstand die overeenkomt met de Volle Maan. Die grote snelheid is vermoedelijk te verklaren doordat de ster mogelijk deel heeft uitgemaakt van een dwergsterrenstelsel dan ongeveer 12 miljard jaar geleden is samengesmolten met ons eigen sterrenstelsel.

Astronomen hebben de afstand tot de ster beter kunnen bepalen. Die afstand bedraagt 190,1 lichtjaar. Deze nauwkeurigere metingen hebben er ook toe geleid dat de schijnbare helderheid beter bekend is. Al met al heeft men hiermee de leeftijd van de ster tot een meer realistische waarde terug weten te brengen.

Nieuwere waarnemingen zullen er ongetwijfeld toe leiden dat we de leeftijd van de ster nog beter kunnen bepalen, die metingen zullen er waarschijnlijk wel toe leiden dat de ster aanzienlijk jonger blijkt te zijn dan we nu aannemen en dat zal er toe leiden dat Methusalem vermoedelijk helemaal niet zo bijzonder is maar gewoon een ster die een tijdlang onze aandacht heeft weten te trekken 🙂

 

Bron: From Quarks to Quasars, mei 2014