Zonnestelsel Nieuws

Parker Solar Probe maakt unieke opname van Venus

WISPR-opname van de nachtzijde van Venus
Toen de Parker Solar Probe in juli 2020 een scheervlucht maakte langs Venus ontdekte het WISPR-instrument (Wide-field Imager for Parker Solar Probe) een heldere rand rond de rand van Venus die mogelijk nachtgloed is. Nachtgloed is licht dat wordt uitgezonden door zuurstofatomen hoog in de atmosfeer die aan de nachtzijde recombineren tot moleculen zuurstof. Het opvallende donkere kenmerk in het midden van de foto is Aphrodite Terra, het grootste hooglandgebied op Venus. De heldere strepen worden meestal veroorzaakt door een combinatie van geladen deeltjes, kosmische straling, en zonlicht dat wordt weerkaatst door stofdeeltjes in de ruimte, en materiaaldeeltjes die na botsing met die stofdeeltjes vrijkomen uit de ruimtesonde. Het aantal strepen varieert langs de baan of met de verschillende snelheden waarmee de ruimtesonde reist. Wetenschappers zijn nog in discussie met elkaar over de exacte herkomst van die strepen. De donkere vlek die op het onderste gedeelte van Venus zichtbaar is, is een artefact veroorzaakt door WISPR zelf. Credit: NASA/JPL

In juli 2020 maakte de Parker Solar Probe een scheervlucht langs de planeet Venus en dat leverde schitterende beelden op voor de wetenschap.

Ofschoon de Parker Solar Probe zich bezig moet houden met de Zon speelt Venus wel een cruciale rol in zijn missie. Gedurende de 7 jaar durende missie maakt de ruimtesonde ook 7 scheervluchten langs Venus. Deze scheervluchten zijn nodig om de Parker Solar Probe steeds dichterbij de Zon te brengen zodat de dynamiek van de zonnewind kan worden bestudeerd.

Maar, samen met de baandynamiek, kunnen deze passages ook leiden tot enkele unieke en zelfs onverwachte beelden van het binnenste van ons zonnestelsel. Tijdens de derde scheervlucht langs Venus, die plaatsvond op 11 juli 2020, legde de ingebouwde Wide-field Imager for Parker Solar Probe (WISPR) een treffend beeld vast van de nachtzijde van Venus. De Parker Solar Probe passeerde de planeet op een afstand van ongeveer 12.400 kilometer.

WISPR is ontworpen om in zichtbaar licht beelden te maken van de zonnecorona en de binnenste heliosfeer. Ook kan het instrument opnames maken van de zonnewind en zijn structuren terwijl deze de ruimtesonde naderen en voorbij vliegen. Bij Venus detecteerde de camera een heldere rand rond de rand van de planeet die mogelijk nachtgloed is. Deze nachtgloed is licht dat door zuurstofatomen hoog in de atmosfeer wordt uitgezonden. Deze zuurstofatomen recombineren aan de nachtzijde tot moleculen. De opvallende donkere vlek in het midden van de opname is Aphrodite Terra, een hooglandgebied aan het oppervlak. Het is donker gekleurd omdat het ongeveer 30 °C koeler is dan de omgeving.

Dat aspect van de opname verraste het onderzoeksteam. WISPR is gemaakt en getest voor opnames in zichtbaar licht. Men verwachtte wolken te zien maar de camera keek dwars door de wolken heen naar het oppervlak.

WISPR heeft de thermische emissie van het oppervlak van Venus vastgelegd, aldus de onderzoekers. Het lijkt erg op beelden die door de Japanse Akatsuki ruimtesonde bij Venus zijn gemaakt op nabije infrarode golflengtes.

Deze verrassende waarnemingen leidde er toe dat het WISPR-tem terug ging naar het lab om de gevoeligheid van het instrument voor infrarood licht te meten. Als WISPR inderdaad nabij infraroodlicht kan opvangen dan biedt dit nieuwe, onverwachte mogelijkheden om stof rond de Zon en in het binnenste deel van het zonnestelsel te bestuderen. Als het instrument geen extra infrarode golflengtes kan opvangen dan hebben deze beelden mogelijk een voorheen onbekend “venster” door de Venusiaanse atmosfeer onthuld.

Om meer inzicht te krijgen in de beelden van juli 2020 plande het WISPR-team een reeks vergelijkbare waarnemingen van de nachtzijde van Venus. Deze waarnemingen werden tijdens de laatste scheervlucht op 20 februari 2021 uitgevoerd. De verwachting is dat de resultaten van die waarnemingen pas eind april 2021 zijn ontvangen en verwerkt.

Eerste publicatie: 28 februari 2021
Bron: spacedaily en anderen