vrijdag, december 6, 2024
Zonnestelsel Nieuws

Perseverance ziet Phobos voorlangs de Zon bewegen

Perseverance legde het silhouet van Phobos, de grootste en binnenste van de twee manen van Mars toen deze op 30 september 2024, de 1285ste Marsdag (Sol) van de missie voor de Zon langs trok.

Perseverance legde het silhouet van Phobos vast terwijl de maan op 30 september 2024 voor de Zon langs trok
Perseverance legde het silhouet van Phobos vast terwijl de maan op 30 september 2024 voor de Zon langs trok. Foto: NASA / JPL-Caltech / ASU / MSSS.

Phobos werd samen met zijn kleinere metgezel Deimos, in 1877 gevonden door de Amerikaanse astronoom Asaph Hall.

De maan draait op een hoogte van ongeveer 6000 kilometer boven Mars en voltooit een baan in slechts 7 uur en 39 minuten. Phobos draait zo dicht om het oppervlak van Mars dat de kromming van de planeet het zicht ervan zou belemmeren voor een waarnemer die in de poolgebieden van de planeet staat.

De omlooptijd is ongeveer 3 keer sneller dan de rotatieperiode van de planeet, met als ongewoon resultaat dat Phobos, gezien vanaf Mars, in het westen opkomt en in het oosten ondergaat. Phobos heeft een grootte van  26 * 22 * 18 kilometer en heeft een zeer hobbelig uiterlijk. De maan heeft ook inslagkraters en groeven op zijn oppervlak.

Vanaf zijn plek op de westelijke rand van de Jezero-krater op Mars zag Perseverance onlangs een “wiebel-oog” vanuit de ruimte naar beneden staren, aldus NASA-wetenschappers in een verklaring.

De pupil in deze hemelse blik is de Marsmaan Phobos en de iris is onze eigen Zon.

De gebeurtenis, vastgelegd op 30 september 2024 door de Mastcam-Z van de rover, vond plaats toen Phobos direct tussen de Zon en een punt op het oppervlak van Mars passeerde, waardoor een groot deel van de zonneschijf werd verduisterd.

Tegelijkertijd dat Phobos verscheen als een grote zwarte schijf die snel over het oppervlak van de Zon bewoog, bewoog zijn schaduw, of antumbra, over het oppervlak van de planeet.

Door zijn snelle baan duurt een transitie van Phobos meestal maar 30 seconden of zo.

Dit is niet de eerste keer dat een NASA-rover getuige is geweest van Phobos die de zonnestalen blokkeerde. Perseverance heeft sinds de landing in de Jezero-krater in februari 2021 verschillende transities van de kleine maan vastgelegd. De Curiosity-rover maakte in 2019 een video en de Opportunity-rover maakt in 2004 een foto van een transitie van Phobos voorlangs de Zon. Door de verschillende afbeeldingen te vergelijken kunnen astronomen hun kennis van de baan van de maan verfijnen om te leren hoe deze verandert.

Phobos komt steeds dichter bij Mars en zal naar verwachting over ongeveer 50 miljoen jaar in botsing komen met de planeet.

Eerste publicatie: 31 oktober 2024
Bron: sci-news/NASA