Astronomisch Nieuws

Planeet ontdekt in nabije sterrenhoop de Hyaden

K2-25 in de Hyaden
Deze opname toont de rode dwerg K2-25 in de open sterrenhoop de Hyaden. De opname is afkomstig uit de Digitized Sky Survey. De Hyaden zijn de meest nabije open sterrenhoop tot de Aarde. De Hyaden bevinden zich in de hoorns van het sterrenbeeld Stier.

Astronomen van de universiteit van Texas hebben in de nabije open sterrenhoop de Hyaden een planeet ontdekt die kan helpen bij het bestuderen van de evolutie van planeten bij sterren. Bij de ontdekking van de planeet K2-25b is gebruik gemaakt van de Kepler ruimtetelescoop en de McDonald sterrenwacht van de universiteit.

De planeet draait in een baan om een rode dwergster. Dit zijn sterren die veel kleiner en zwakker zijn dan onze Zon. De ster bevindt zich in de open sterrenhoop de Hyaden, die zich in het sterrenbeeld Stier – Taurus bevindt. De Hyaden zijn de meest nabije sterrenhoop. De sterren van de Hyaden zijn nog allemaal jong en dat betekent dat ook de planeet nog jong moet zijn.

Open sterrenhopen bestaan uit sterren die allemaal ongeveer dezelfde leeftijd hebben en die allemaal ongeveer dezelfde samenstelling hebben. Als astronomen planeten ontdekken in dergelijke sterrenhopen dan kunnen ze die vergelijken met planeten die in een baan om oudere sterren draaien. Op die manier kan men verschillen bestuderen en wellicht ontdekken hoe planten in de loop van de tijd veranderen.

Het zou bijvoorbeeld zo kunnen zijn dat planeten bij een jonge ster veel verder weg om de ster heen draaien dan planeten bij oudere sterren. Dit zou er dan op kunnen duiden dat planeten zich in de loop van hun leven verplaatsen. Ze ontstaan op grotere afstand en bewegen dichter naar hun ster toe. Veel exoplaneetsystemen hebben grote planeten die erg dicht om hun ster heen draaien en dat is afwijkend van wat wij in ons eigen zonnestelsel waarnemen. Dergelijk onderzoek kan gebruikt worden om theorieën over planeetvorming te testen.

Astronomen zijn op zoek naar meer jonge sterren met planeten zodat er gerichter onderzoek gedaan kan worden. Mogelijk leidt het zelfs tot aanwijzingen over hoe ons eigen zonnestelsel er in een ver verleden heeft uitgezien.

De planeet die nu in de Hyaden is aangetroffen is vier keer groter dan onze Aarde en is ongeveer even groot als de planeet Neptunus. Vergeleken met andere planeten die bij rode dwergen zijn gevonden is het een forse planeet. Bijna alle andere planeten die bij een rode dwerg zijn ontdekt zijn maximaal twee keer groter dan de Aarde.

De grootte van de planeet in relatie tot zijn ster suggereert volgens de onderzoekers dat de atmosfeer van de planeet bestaat uit waterstof en helium. De straling die van de jonge ster af komt zal vermoedelijk langzaam de atmosfeer van de planeet strippen.

Astronomen willen graag weten hoe goed een planeet zijn atmosfeer kan vasthouden omdat dit grote gevolgen heeft voor de mogelijke bewoonbaarheid van de planeet.

De kandidaat planeet werd ontdekt tussen de gegevens van de verlengde Kepler-missie. Deze gegevens zijn voor iedereen vrij toegankelijk. De rode dwerg werd daarna uitgebreid bestudeerd met de 2,7 meter Harlan J. Smith telescoop van de McDonald sterrenwacht.

Het bestuderen van rode dwergen is erg lastig omdat ze relatief koud zijn. Dergelijke sterren kunnen het beste bestudeerd worden op infrarode golflengtes en met instrumenten die een groot oplossend vermogen hebben op die golflengtes. De onderzoekers waren desalniettemin in staat om uit te sluiten dat het gaat om een sterachtige begeleider en dat het echt een planeet is die om de rode dwerg heen draait. Tevens heeft men, aan de hand van de snelheid en de richting van de ster, kunnen bevestigen dat de rode dwerg daadwerkelijk deel uit maakt van de Hyaden.

Laatste bewerking: 27 februari 2016
Bron: diverse persberichten, 25 februari 2016