Zonnestelsel Nieuws

Pluto heeft enorme cryovulkanen

Cryovulkanen (ijsvulkanen) lijken op normale vulkanen maar in plaats van gemaakt te zijn uit gesteente zijn ze gemaakt van bevroren vloeistoffen zoals ammoniak en water.

Wright Mons op Pluto
Het Wright Mons gebied op Pluto: donkere/lager albedo, rodere vlekken komen voornamelijk voor op hellingen op het noorden maar er zijn ook subtiele verschillen in albedo en roodheid in de regio; het gebied met het label A vertegenwoordigt een rodere eenheidsovergang naar minder rode eenheden op lagere hoogte. De lengte- en breedtegraden van de afbeelding zijn 160-182° O en 13-31° Z. Credit: Singer et al., doi: 10.1038/s41467-022-29056-3.

De New Horizons ruimtesonde van de NASA stuurde afbeeldingen en compositiegegevens die aantonen dat terreinen op Pluto verschillende leeftijden hebben, variërend van relatief oude, zwaar bekraterde gebieden tot zeer jonge oppervlakken met weinig tot geen inslagkraters. Een van de regio’s met zeer weinig inslagkraters wordt gedomineerd door enorme stijgingen met heuvelachtige flanken. Vergelijkbare kenmerken die nergens anders in het ons bekende zonnestelsel voorkomen.

In hun onderzoek analyseerden Dr. Singer en coauteurs de beelden die de New Horizons maakte van een gebied ten zuidwesten van de Spoetnik-Planitia-ijskap dat een oud inslagbekken van ongeveer 1000 kilometer beslaat en wordt gedomineerd door grote stijgingen met onregelmatige flanken.

Ze onderzochten de geomorfologie en samenstelling van het gebied en suggereren dat het is ontstaan door cryovulkanisme en dat het materiaal voornamelijk uit waterijs bestaat.

Ze beschrijven veel vulkanische koepels in de regio, variërend van enkele kilometers tot 7 kilometer hoog en ongeveer 10 tot 150 kilometer breed, waarbij sommige koepels samensmelten tot grotere structuren.

Het afgeleide volume van een grote structuur die bekend staat als Wright Mons is vergelijkbaar met het volume van Mauna Loa op Hawaï, een van de grootste vulkanen op Aarde.

De auteurs geven aan dat voor het creëren van het terrein verschillende uitbarstingslocaties en een grote hoeveelheid materiaal nodig waren om de ijsvulkanen te creëren.

Ze zagen dat het terrein vrij is van inslagkraters, wat in tegenstelling is tot sommige andere delen van het oppervlak van Pluto.

De cryovulkanische activiteit in dit gebied moet relatief recent zijn in de geschiedenis van Pluto en kan erop wijzen dat de interne structuur van Pluto restwarmte of meer warmte heeft dan eerder werd verwacht om dergelijke cryovulkanische activiteit aan te drijven, aldus de onderzoekers.

Het onderzoek werd in het tijdschrift Nature Communications gepubliceerd.

Artikel: K.N. Singer et al. 2022. Large-scale cryovolcanic resurfacing on Pluto. Nat Commun 13, 1542; doi: 10.1038/s41467-022-29056-3

Eerste publicatie: 4 april 2022
Bron: NASA/JPL