Ruimtesondes

Progress – de Russische ruimtevrachtauto

Progress-60 nadert het ISS
De Progress-60 nadert het ISS. (Credit: NASA TV)

De Progress ruimtesondes zijn geautomatiseerde, onbemande en voor eenmalig gebruik ontworpen ruimtevaartuigen die brandstof en voorraden naar het International Space Station brengen. Dat doen ze al sinds 2001 drie tot vier keer per jaar.

Het ontwerp van de Progress is afgeleid van de Russische Sojoez die de bemanningen naar het ISS brengt maar is speciaal aangepast voor vrachtvervoer in plaats van mensen. Net zoals de Sojoez is de Progress gebouwd om zelf naar zijn doel te vliegen maar het is ook mogelijk dat astronauten vanuit het ISS de Progress besturen.

De Progress is het beste bekend om zijn vluchten naar het ISS maar er zijn al sinds 1978 versies van de Progress in gebruik. De Sovjets gebruikten de Progress al om vluchten te maken naar de ruimtestations Saljoet-6, Saljoet-7 en de Mir. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie bleef Rusland de Progress gebruiken.

Inmiddels zijn er meer dan 150 vluchten met de Progress uitgevoerd en slechts bij enkele zijn er problemen opgetreden. Twee van de bekendste incidenten vonden plaats tijdens het Mir-programma: Progress-M24 botste tijdens de koppeling in 1994 met de Mir en Progress M34 beschadigde in 1997 tijdens een koppelingstest de Spectre-module van het ISS.

Meer recent slaagden twee Progressen er niet in om het ISS te bereiken. De Progress M-12M (ook bekend als Progress 44 of 44P) ging in augustus 2011 verloren tijdens de lancering Er waren problemen met de Sojoez-draagraket. In 2015 ging het mis met de Progress M-27M (Progress 59 of Progress 59P) toen men kort na de scheiden van de raket de controle verloor. De vluchtleiding slaagde er niet meer in om de Progress onder controle te krijgen. Deze mislukking werd toegeschreven aan een ontwerpfout tussen de Sojoez en de Progress.

De Progress is ongeveer 7 meter lang en heeft een doorsnede van ongeveer 2,7 meter en bestaat uit drie verschillende compartimenten. Het eerste compartiment is een onder druk staande module waarin zich de voorraden voor het ISS bevinden zoals wetenschappelijke instrumenten, kleding, voedsel en persoonlijke dingen. De huidige versie van de Progress kan 1700 kilogram nuttige lading vervoeren.

De Progress koppelt zichzelf aan het ISS en de astronauten halen de lading uit de Progress en vullen daarna de vrachtmodule met afval, overbodige instrumenten en afvalwater.

De Progress heeft ook een voortstuwingsmodule die vergelijkbaar is met de module in de Sojoez. Deze module bevat de elektrische delen die nodig zijn voor de sensoren etc van de Progress zodat de koppeling automatisch kan worden uitgevoerd. De voortstuwingsmotoren van de Progress kunnen gebruikt worden om het ISS in een hogere baan te duwen of om de richting van het ISS een beetje te veranderen.

De brandstofmodule is de laatste module van de Progress. De acht brandstoftanks kunnen in totaal maximaal 1740 kilogram brandstof bevatten. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid vracht die vervoerd moet worden.

De Progress wordt gelanceerd met een Sojoez-raket vanaf de lanceerbasis Baikonoer Cosmodrome in Kazachstan. De Progress verbrandt bij terugkeer naar de Aarde altijd boven de Grote Oceaan. Ook alle rommel die de astronauten kwijt moeten wordt op deze manier afgedankt.

Eerste publicatie: 15 oktober 2016
Bron: space.com, NASA