Ringvormige zonsverduistering helpt bij dateren Egyptische farao’s
In een artikel dat op 1oktober 2017 werd gepubliceerd in het tijdschrift Astronomy & Geophysics doen twee wetenschappers verslag van de vermoedelijk oudste opgetekende zonsverduistering. Deze zonsverduistering vond plaats op 30 oktober 1207 voor Christus en wordt genoemd in de Bijbel. De datering kan gevolgen hebben voor de chronologie van de Egyptische farao’s.
De twee wetenschappers maakten gebruik van een combinatie van de Bijbelse tekst en een oude Egyptische tekst om de datums van Egyptische farao’s te bepalen. De Bijbelse tekst komt uit het boek Joshua uit het Oude Testament en heeft wetenschappers eeuwenlang bezig gehouden. Er staat geschreven dat nadat Joshua het volk van Israel naar Kanaän bracht hij bad: “Zon, sta stil te Gibeon, en gij, maan, in het dal van Ajalon!” (Joz. 10:12), waarop de zon een volle dag bleef staan (Joz. 10:13).
Als deze woorden een echte astronomische waarneming beschreven dan moet er een belangrijke astronomische gebeurtenis hebben plaatsgevonden. De vraag is alleen welke. Er zijn in de loop van de jaren verschillende verklaringen geopperd:
- De rotatie van de Aarde om zijn as is tijdelijk gestopt, door een kosmische bijna botsing, waardoor het leek dat de Zon en Maan stil bleven staan;
- De Aarde ging door een kosmische bijna botsing in een andere baan om de Zon;
- Een zonsverduistering;
- Er wordt niet letterlijk gesproken over een stilstand, derhalve gaat het om iets anders.
Maar de onderzoekers gingen terug naar de oorspronkelijke Hebreeuwse tekst en die zou een alternatieve betekenis kunnen hebben in de zin van dat de Zon en de Maan stopten met te doen wat ze gebruikelijk doen: stoppen met schijnen. In deze context verwijzen de oude Hebreeuwse woorden naar een zonsverduistering als de Maan tussen de Aarde en de Zo beweegt en het lijkt alsof de Zon stopt met schijnen. Deze interpretatie wordt ondersteunt door het feit dat het Hebreeuwse woord voor “stil staan” dezelfde stam heeft als het Babylonische woord dat in oude astronomische teksten wordt gebruikt om een eclips te beschrijven.
De auteurs zijn niet de eersten die suggereren dat de Bijbelse tekst mogelijk naar een eclips verwijst echter eerdere historici zeiden dat het onmogelijk was om uit te zoeken om welke eclips het gaat.
Onafhankelijk bewijs dat de Israëlieten zich tussen 1500 en 1050 voor Christus in Kanaän bevonden kan worden gevonden in de Merneptah gedenksteen. Dit is een Egyptische tekst uit de regeerperiode van farao Merneptah, de zoon van de bekende Ramses de Grote.
De grote granieten steen bevindt zich in het Egyptische Museum in Caïro zegt dat hij is gemaakt in het vijfde jaar van de regeerperiode van Merneptah en noemt een campagne in Kanaän waarin hij de mensen van Israël versloeg.
Eerdere wetenschappers hebben deze twee teksten gebruikt om een mogelijke zonsverduistering te dateren maar ze slaagden daar niet in omdat ze alleen maar naar totale zonsverduisteringen keken waarbij de schijf van de Maan de Zon volledig bedekt. Eerdere onderzoekers hielden geen rekening met een ringvormige zonsverduistering waarbij de Maan vanaf de Aarde gezien voorlangs de Zon beweegt maar zich te ver weg bevindt om de Zon volledig te bedekken. In de oudheid waren er geen verschillen in de woorden voor een totale en een ringvormige zonsverduistering.
De onderzoekers ontwikkelden een nieuwe code om eclipsen te voorspellen die ook rekening hield met de variaties van de rotatie van de Aarde in de loop van de tijd. Uit deze waarnemingen berekenden de astronomen dat de enige ringvormige zonsverduistering die tussen 1500 en 1500 voor Christus zichtbaar was in Kanaän de ringvormige verduistering van 1207 voor Christus was.
Als hun argumenten worden bevestigd dan is dit niet alleen de oudste opgetekende zonsverduistering maar wordt het ook mogelijk om de regeerperiode van Ramses de Grote en zijn zoon Merneptah tot op een jaar nauwkeurig te bepalen.
Uitgaande van deze nieuwe berekeningen begon de regeerperiode van Merneptah in 1210 of 1209 voor Christus en omdat uit Egyptische teksten bekend is hoe lang zijn vader en hij regeerden kan de regeerperiode van Ramses de Grote bepaald worden van 1276 – 1210 voor Christus met een nauwkeurigheid van één jaar meer of minder.
Eerste publicatie: 1 november 2017
Bron: diverse persberichten
_____
