Astronomisch Nieuws

Ruimtetelescoop CHEOPS opent zijn ogen

CHEOPS maakt eerste foto van een ster
De eerste opname van een ster nadat de deksel van de CHEOPS ruimtetelescoop was geopend. De ster, in het centrum van de afbeelding, bevindt zich op een afstand van ongeveer 150 lichtjaar in het sterrenbeeld Kreeft – Cancer. De afbeelding heeft een grootte van ongeveer 1000 * 1000 pixels. Iedere pixel vertegenwoordigd een kleine hoek van ongeveer 0,0003 ° aan de sterrenhemel. De andere, zwakkere sterren zijn achtergrondsterren. De inzet rechts beneden toont een gebied van ongeveer 100 pixels in breedte, gecentreerd op de ster. De merkwaardige vorm van de ster is opzettelijk veroorzaakt door de optiek van de CHEOPS niet goed te focussen. CHEOPS meet de helderheid van de ster door er licht aan toe te voegen dat in alle pixels binnen een gebied dat is gecentreerd op het centrum van de ster, is opgevangen. Door het beeld onscherp te zetten wordt het licht over vele pixels verdeeld en dat levert voor CHEOPS de best mogelijke fotometrische nauwkeurigheid op. Credit: ESA/Airbus/CHEOPS Mission Consortium

Het is de volgende mijlpaal in het in bedrijf stellen van CHEOPS. Na de met succes openen van de deksel op 29 januari 2020 heeft CHEOPS nu de eerste opnames van de sterrenhemel gemaakt. CHEOPS is een samenwerking tussen de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en Zwitserland, geleidt door de universiteit van Bern in samenwerking met de universiteit van Genève.

First Light

De spanning was groot toen de eerste foto’s van CHEOPS binnenkwamen. Deze eerste opnames waren belangrijk om te zien of de optiek van de telescoop de raketlancering goed had doorstaan. De eerste beelden maakten duidelijk dat de telescoop in goede conditie in de ruimte was aangekomen. Nu is het zaak te weten te komen hoe goed de telescoop functioneert.

De eerste opnames waren veel beter dan verwacht. Beter betekent in dit geval niet scherper want de telescoop was met opzet uit focus gezet. Door de onscherpe opnames is het licht over meer pixels verdeeld waardoor ruis en andere ongewenste effecten worden uitgemiddeld waardoor er een betere fotometrische precisie wordt bereikt. De eerste onscherpe foto’s waren veel gladder en symmetrischer dan verwacht werd aan de hand van laboratoriumtesten.

Een zeer hoge precisie is van levensbelang voor CHEOPS want alleen op die manier kunnen er hele kleine helderheidsveranderingen van sterren buiten ons zonnestelsel worden waargenomen. Die minieme helderheidsveranderingen kunnen duiden op de aanwezigheid van een exoplaneet die voorlangs de ster beweegt. Omdat deze helderheidsveranderingen gerelateerd kunnen worden aan het oppervlak van de planeet kan CHEOPS dus de grootte van exoplaneten meten.

Meer functionele testen

De komende twee maanden worden er nog andere testen uitgevoerd die moeten aangeven hoe goed CHEOPS functioneert. Er zullen nog vele opnames geanalyseerd worden zodat men precies weet hoe nauwkeurig CHEOPS kan functioneren onder de verschillende aspecten van het wetenschappelijke programma. De eerste resultaten voorspellen veel goed.

Eerste publicatie: 11 februari 2020
Bron: diverse persberichten