Bemande ruimtevaart

SpaceShipTwo – Op weg naar ruimtevaarttoerisme

spaceshiptwo en whiteknighttwo
SpaceShipTwo hangende onder WhiteKnightTwo

Het doel van SpaceShipTwo is het brengen van toeristen naar de ruimte voor een korte suborbitale vlucht. Het ruimtevaartuig wordt gemaakt door The Spaceship Company. SpaceShipTwo bevindt zich momenteel in de testfase en men verwacht binnen enkele jaren te beginnen met commerciële vluchten. De belangrijkste mijlpaal tot nu toe was het bereiken van een hoogte van 82,7 kilometer. Deze mijlpaal werd op 3 december 2018 bereikt. De hoogte van 82,7 kilometer is de definitie van de Amerikaanse luchtmacht voor de grens tussen de atmosfeer en de ruimte.

De technologie for SpaceShipTwo werd ontwikkeld tijdens de Ansari X Prize wedstrijd die was uitgeroepen om de ontwikkeling van de private ruimtevaart te versnellen. De prijs ter waarde van 10 miljoen dollar werd gewonnen door de voorganger SpaceShipOne. De twee bedrijven die dit ruimtevaartuig ontwikkelden fuseerden tot The Spaceship Company. Het doel van de nieuwe firma was het commercialiseren van de ruimtevaarttechnologie. In 2012 kocht Virgin Galactic de aandelen van Scaled Composites en werd het de volledige eigenaar van The Spaceship Company.

Prototypes van SpaceShipTwo hebben gemotoriseerde testvluchten uitgevoerd maar de ontwikkeling van SpaceShipTwo gaat wel gepaard met tegenslagen.

X Prize erfenis

SpaceShipOne, de voorganger van SpaceShipTwo, was ontworpen met als doel de Ansari X Prize van 10 miljoen dollar te winnen door het eerst volledig privaat gefinancierde ruimtevaartuig te worden dat binnen twee weken tweemaal naar de ruimte zou vliegen. SpaceShipOne werd gebouwd door Mojave Aerospace Ventures, een joint venture tussen Scales Composites van Burt Rutan en Paul Allen, de medeoprichter van Microsoft.

In 2004 werd SpaceShipOne van onderuit een vliegtuig, de WhiteKnightOne, gelanceerd. SpaceShipOne bereikte een hoogte van 100 kilometer en werd daarmee het eerste privaat gefinancierde bemande ruimtevaartuig dat de Kármán lijn doorbrak. De Kármán lijn is de internationaal geaccepteerde definitie van de grens tussen de ruimte en de atmosfeer.

Kort voordat het ruimtevaartuig dat jaar de X Prize won kondigde Richard Branson aan dat hij met Scaled Composites wilde samenwerken om een commerciële versie te bouwen die toeristen mee zou kunnen nemen voor een suborbitale vlucht. Hiermee begon de ontwikkeling van SpaceShipTwo.

Tickets voor dergelijke reisjes kostten in eerste instantie 200.000 dollar maar ondertussen is de prijs gestegen naar 250.000 dollar zonder dat er ook nog maar één toerist een ruimtereis heeft kunnen maken.

Mijlpalen in de ontwikkeling

Tijdens de ontwikkeling van SpaceShipTwo ging het bedrijf ook op zoek naar een geschikte lanceerlocatie. In december 2005 bood de Amerikaanse staat New Mexico aan om voor 225 miljoen dollar Spaceport America te bouwen. Virgin Galactic nam dit aanbod aan en vestigde er zijn hoofdkantoor.

In het daaropvolgende jaar werden er verschillende constructieve mijlpalen behaald maar dat momentum stopte in 2007 nadat drie werknemers van Scaled Composites tijdens een fatale brand om het leven kwamen. Het ongeluk zorgde voor een schokgolf door het bedrijf en de “new space” gemeenschap. Naast de dodelijke slachtoffers raakten verschillende werknemers gewond. Dit leidde ertoe dat het werk werd stilgelegd en in die tijd onderzocht het bedrijf de oorzaak van het ongeluk.

In juli 2008 onthulde Virgin Galactic de WhiteKnightTwo die SpaceShipTwo de lucht in moest gaan brengen. De eerste WhiteKnightTwo werd Eve gedoopt en maakt eind 2008 zijn eerste geslaagde testvlucht.

In december 2009 werd de eerste SpaceShipTwo onthuld. Het toestel werd VSS Enterprise gedoopt naar het beroemde ruimteschip uit de Star Trek series. De eerste space shuttle heette ook Enterprise maar deze shuttle werd alleen gebruikt voor testdoeleinden en is nooit in de ruimte geweest.

In juli 2010 begonnen de bemande vluchten van de VSS Enterprise en twee jaar later, in 2012, werd een belangrijke glijvlucht met succes uitgevoerd. In 2013 werd de eerste gemotoriseerde vlucht gemaakt.

Op 31 oktober 2014 brak de VSS Enterprise tijdens een gemotoriseerde testvlucht in stukken. Hierbij kwam copiloot Michael Alsbury om het leven en raakte de piloot Peter Siebold zwaargewond.  Een door de Amerikaanse National Transportation Safety Board uitgevoerd onderzoek wees uit dat het systeem dat tijdens de terugkeer uit de ruimte moet worden uitgeklapt veel te vroeg werd geactiveerd. In het ontwerp van het volgende prototype van SpaceShipTwo, de VSS Unity, werd dit veranderd.

Op 3 december 2016 maakte de VSS Unity zijn eerste glijvlucht en minder dan twee jaar later werd op 5 april 2018 voor het eerst de motor gebruikt. Op 13 december 2018 werd de grootste hoogte bereikt en werd voor het eerst de grens met de ruimte zoals die door de Amerikaanse luchtmacht wordt gedefinieerd doorbroken. De VSS Unity is nog niet door de Kármánlijn gegaan.

Een typische vlucht

Als het tijd wordt om de commerciële vluchten uit te gaan voeren dan zal SpaceShipTwo maximaal 6 passagiers kunnen vervoeren en hangende aan WhiteKnightTwo tot een hoogte van 15.240 meter worden gebracht. Daar wordt SpaceShipTwo losgelaten en worden gedurende 70 seconden de motoren ontstoken waardoor er een hoogte van 100 kilometer wordt bereikt. Gedurende vijf minuten zullen de passagiers gewichtsloosheid kunnen ervaren. Hierna zal SpaceShipTwo in een glijvlucht weer terugkeren naar de Aarde. De landing vindt plaats op een reguliere landingsbaan voor vliegtuigen.

Branson wil mee gaan met de eerste commerciële vlucht met passagiers die naar de ruimte worden gebracht. Branson is een avonturier die bekend is voor zijn publiciteitsstunts en er wordt gezegd dat hij sinds het Apollotijdperk geïnteresseerd is in de ruimte.

De enorme vertraging van de eerste commerciële vluchten (die volgens Branson al in 2007 zouden beginnen) heeft er toe geleid dat sommige passagiers het geld voor hun ticket terug willen hebben. Gelukkig wil de grote meerderheid nog steeds naar de ruimte toe.

 

Eerste publicatie: 31 maart 2019
Bron: space.com