Ruimtevaartnieuws

SpaceX CrewDragon met vier astronauten aan boord op weg naar het ISS

lancering Crew-1 met een Falcon 9 raket
Lancering van de Crew-1 met behulp van een Falcon-9 raket van SpaceX op 16 november 2020 om 01:27 uur Nederlandse tijd. Credit: Joel Kowsky/NASA

Afgelopen nacht heeft SpaceX met succes de eerste commerciële Crew Dragon gelanceerd. De Falcon 9 werd op 15 november om 01:27 uur Nederlandse tijd gelanceerd vanaf lanceerplatform 39 van het Kennedy Space Center in Florida. Aan boord zijn vier astronauten. De eerste trappen van de raket landden na de lancering op het drone-schip in de Atlantische Oceaan voor de kust van Florida.

De Crew-1 Dragon van SpaceX is door de astronauten “Resilience” (veerkracht) gedoopt. Normaal gesproken brengt een Dragon bevoorrading en nieuwe experimenten naar het ISS maar vandaag bestond de lading uit drie NASA astronauten: Mike Hopkins, Victor Glover, Shannon Walker en de Japanse astronaut Soichi Noguchi.

De lancering verliep volgens plan. In de aanloop naar de lancering was alleen het weer spelbreker. De ruwe zee zorgde ervoor dat de Dragon niet afgelopen zaterdag gelanceerd kon worden zoals oorspronkelijk de bedoeling was. Er werd besloten om de lancering met 24 uur te vertragen in de hoop dat het drone-schip met de originele naam “Just Read The Instructions” op tijd zou kunnen arriveren in de zone waar de raketten naar beneden moesten komen.

De lancering van de Crew-1 Dragon is er eentje voor de geschiedenisboeken. Het is de eerste lange-duurmissie en de eerste operationele commerciële bemande missie die werd gelanceerd als onderdeel van het Commercial Crew Program van de NASA.

Met de lancering van een andere Crew Dragon in mei, bekend als Demo-2, begonnen NASA en SpaceX een nieuw tijdperk voor de bemande ruimtevaart, een tijdperk geleid door commerciële bedrijven.

Bijna 10 jaar geleden, op 21 juli 2011, landde de space shuttle Atlantis voor de laatste keer en daarmee kwam er een einde aan de legendarische carrière van de shuttle-vloot van de NASA. Deze gevleugelde orbiters waren tientallen jaren lang de werkpaarden van de NASA. De eerste shuttle vloog in 1981. De shuttle bleven tot 2011 in dienst. Ze hielpen mee met de bouw van het International Space Station dat eerder deze maand zijn 20ste verjaardag vierde.

Maar de space shuttles waren verouderd en net voor ze met pensioen gingen besloot NASA dat het de bemande ruimtevaart wilde overdragen aan particuliere bedrijven. Er werden twee bedrijven geselecteerd die de astronauten van NASA van en naar de ruimte moesten gaan vervoeren.

NASA selecteerde Boeing en SpaceX als uitbaters van de ruimtetaxi’s. Deze twee bedrijven hebben beiden gewerkt aan een ruimtevaartuig dat astronauten veilig moet kunnen vervoeren. Ze sloten hiervoor een contract met een waarde van in totaal 6,8 miljard dollar af met de NASA. Eenmaal operationeel zullen de Crew Dragon van SpaceX en de CST-100 Starliner van Boeing de belangrijkste transportmiddelen zijn van NASA om mensen naar de ruimte te transporteren.

Sinds de laatste shuttle-vlucht zijn alle astronauten die naar het ISS wilden met behulp van een Russische Sojoez gelanceerd. Deze vlucht markeert de eerste officiële operationele vlucht van de Crew Dragon capsule. Tijdens de aanloop naar de vlucht van vandaag heeft NASA het ruimtevaartuig uitvoerig gecertificeerd en goedgekeurd om regelmatig astronauten van en naar het ruimtestation te vervoeren.

De vier astronauten vertrokken vanaf het historische lanceerplatform 39A van het Kennedy Space Center in Florida. Dit is hetzelfde platform waarvandaan ook de Apollo 11-astronauten naar de Maan werden gelanceerd en waar ook de eerste en de laatste space shuttles werden gelanceerd. In feite verlieten in totaal 82 shuttle-lanceringen de Aarde vanaf dit platform.

Deze erfenis is ook zichtbaar in de patch van deze missie. Er staan geen namen of vlaggen op de patch. In plaats daarvan staan er aan de onderkant symbolen om hulde te brengen aan de vier eerdere Amerikaanse ruimtevaartuigen die astronauten vervoerden: Space Shuttle, Apollo, Gemini en Mercury.

Ongeveer drie uur voor de lancering werden de astronauten met een witte Tesla Model X voorzien van het NASA-logo naar het platform gebracht. Ze namen de lift naar de 81 meter hoge toegangsarm en klommen vervolgens aan boord van hun capsule.

Na een reeks systeemcontroles werd er een potentieel lek in het luik van de capsule gevonden. Er werden enkele minuten besteed aan het oplossen van dit probleem voordat het lanceerplatform werd leeggemaakt. Volgens NASA was er mogelijk een klein stukje schuim in de afdichting van het luik terecht gekomen. Kort hierna werd het afbrekingssysteem van de Crew Dragon ingeschakeld. Dit systeem is een cruciaal onderdeel om de astronauten veilig te houden. Vijfenveertig minuten voor de lancering begon SpaceX met het aftanken van de raket.

Voordat de eerste bemanning kon vliegen moest SpaceX bewijzen dat de Crew Dragon veilig is voor astronauten. Een van de lessen die NASA had geleerd van het verlies van de space shuttle Challenger in 1986 was dat alle toekomstige ruimtevaartuigen voorzien moeten zijn van ontsnappingssystemen, iets wat de space shuttles niet hadden.

Hoewel er tijdens de vlucht zelden afwijkingen zijn moest NASA er voor zorgen dat als een van de Falcon-9 raketten van SpaceX een afwijking zou hebben de astronauten nog steeds veilig naar huis zouden worden gebracht. Als zodanig liet SpaceX eerder dit jaar zien hoe een dergelijk systeem tijdens de vlucht werkt.

Na die succesvolle afbrekingsmissie lanceerde SpaceX een eerste testvlucht naar het ISS. Aan boord van Demo-2 de astronauten Bob Behnken en Doug Hurley. Tijdens die vlucht stelden de twee astronauten hun Dragon op de proef en brachten ze ongeveer 10 weken in het ISS door voordat ze op 2 augustus 2020 veilig terugkeerden in de Golf van Mexico.

Behnken en Hurley hadden 19 uur nodig om het ISS te bereiken maar Crew-1 zal er ongeveer 27 uur over doen. Tijdens die tijd zullen de astronauten een beetje kunnen bewegen, slapen en eten. De ruimtesonde is volledig autonoom, het is ontworpen om zonder menselijke tussenkomst te vliegen. Er is wel een compleet bedieningspaneel aan boord dat de astronauten indien nodig kunnen gebruiken.

Commandant van de missie is Hopkins, Glover is de piloot en Walker en Noguchi zijn de missie specialisten. Het tweetal werd ongeveer zeven maanden geleden aan de selectie toegevoegd en ontving tijdens de coronapandemie hun training.

Hopkins, Walker en Noguchi zijn veteranen maar voor Glover is het zijn eerste ruimtevlucht.

De Crew-1 astronauten zullen zich bij de drie voegen die al in het ISS leven en werken. In oktober vertrokken NASA-astronaute Kate Rubins en de twee Russische astronauten Sergey Kud-Serchkov en Sergey Tyzhikov naar het ISS.

Het ISS is oorspronkelijk ontworpen voor een 6-koppige bemanning dus met 7 astronauten zal het wat krapper zijn. Bovendien is er een tekort aan slaapplekken. Hopkins zelf zal in de Crew-1 slapen tot het ISS met een nieuwe slaapplek is uitgebreid.

De Crew-1 heeft een hele reeks onderzoekexperimenten meegenomen naar het ISS. Enkele van die experimenten omvatten een studentengenetica-project, testen voor toekomstige ruimtepakken en microbe-etende rotsen.

Victor Glover zal deelnemen aan een ander experiment dat probeert beter te leren begrijpen hoe ruimtevluchten het immuunsysteem van astronauten kunnen veranderen. Glover zal tijdens de missie biologische monsters van zijn lichaam verzamelen die onderzoekers zullen helpen hoe veranderingen in het voedingspatroon de immuun-functie van een astronaut en hun eigen microbioom kunnen beïnvloeden. Deze studie, het Food Physiology-experiment, is een langdurig onderzoek.

Ongeveer 9 minuten na de lancering landde de eerste trap van de Falcon 9 op het drone-schip “Just Read the Instructions” (JRTI) van SpaceX. Dit drone-schip dobberde in de Atlantische Oceaan voor de kust van Florida. Het was de 65ste landing van een Falcon 9 trap en de 12de op de JRTI.

JRTI is het nieuwste drone-schip van SpaceX. Het werd eerder dit jaar naar de oostkust van de Verenigde Staten gebracht. Samen met zijn tegenhanger, “Of Course I Still Love You” leveren deze drone-schepen een belangrijke bijdrage in het hergebruik van de raketonderdelen van SpaceX.

De nu geborgen rakettrap wil SpaceX bij de volgende bemande vlucht opnieuw gebruiken. Deze lancering moet ergens in de lente van 2021 plaatsvinden. Dan zullen de NASA-astronauten Sane Kimbrough, Megan McArthur samen met de Franse astronaut Thomas Pesquet en de Japanse astronaut Akihiko Hoshido worden gelanceerd.

Naar verwachting zal Crew-1 op 17 november om 5 uur koppelen met het ISS. Het viertal zal ongeveer 6 maanden in het ISS verblijven.

 

Eerste publicatie: 16 november 2020
Bron: NASA, SpaceX, Space.com