Bemande ruimtevaart

SpaceX gaat voor NASA de nieuwe maanlander bouwen

Artist impressie van de maanlander van SpaceX op de Maan
Artist impressie van de maanlander van SpaceX op de Maan. Credit: SpaceX

SpaceX heeft een lucratief NASA-contract gewonnen om de eerste maanlander sinds het Apolloprogramma te gaan bouwen. De aankondiging kwam als een grote verrassing. SpaceX won van een aantal stevige concurrenten waaronder Blue Origin van Jeff Bezos.

Het zal dus SpaceX zijn die zijn logo op de nieuwe maanlander mag plaatsen. Het toont aan dat NASA vertrouwen heeft in zijn commerciële partner. NASA is bezig met voorbereidingen om voor het eerst sinds 1972 weer astronauten naar de Maan te brengen.

Het is volgens onafhankelijke ruimtevaartexperts niet de meest voor de hand liggende keuze want het ontwerp van SpaceX, een verticaal landende raket, wijkt nogal af van het beproefde concept uit de jaren ’60. Maar het toont wel aan dat NASA naar de toekomst kijkt en innovaties op deze manier bevordert.

Dat de ruimtevaartorganisatie naar de private sector keek om een Human Landing System (HLS) te ontwerpen en te bouwen was al bekend. NASA gaf 967 miljoen dollar aan drie bedrijven om met een lander te komen voor de aanstaande Artemismissies naar de Maan. Maar NASA verdeelde dat geld niet evenredig. Blue Origin kreeg 579 miljoen dollar, Dynetics kreeg 243 miljoen dollar en SpaceX slechts 135 miljoen dollar.

Het bod van Blue Origin leek de beste kandidaat. Blue Origin ontving niet alleen met leeuwendeel van de NASA-financiering maar werkte ook samen met die grote bedrijven om dit mogelijk te maken: Lockheed Martin, Northrop Grumman en Draper. Blue Origin, geleid door Jeff Bezos, leverde in augustus vorig jaar zelfs een full scale mockup van zijn oplossing, de Integrated Lander Vehicle genaamd, aan de NASA. De beslissing van NASA om met SpaceX in zee te gaan zal vermoedelijk wel een klap zijn voor Bezos die zegt dat hij sinds de Apollolandingen gefascineerd is door de Maan.

SpaceX zal zijn aankomende Starship platform gaan gebruiken voor de maanlandingen. Het ruimtevaartuig zal bestaan uit een grote cabine en twee luchtsluizen voor de maanwandelingen van de astronauten. De maanlander van SpaceX zal herbruikbaar zijn. Het nieuwe contract dat SpaceX heeft gewonnen heeft een waarde van 2,89 miljard dollar en SpaceX zal hiervoor tijdens een testvlucht een onbemande landing moeten laten zien.

Volgens NASA is de keuze voor SpaceX onderdeel van een grotere strategie waarbij er verder geen details werden vrijgegeven over waarom exact SpaceX. Volgens NASA was SpaceX op dit moment de beste keuze om op een duurzame manier naar de Maan te gaan. NASA zal nu besprekingen beginnen met andere commerciële partners voor vervolgwedstrijden. Volgens NASA is dit pas de eerste stap.

Volgens NASA zullen andere commerciële partners worden betrokken naarmate het project vordert dus het lijkt erop dat Blue Origin en Dynetics nog steeds een belangrijke rol kunnen spelen na de technologische demonstratielanding van SpaceX.

Het aankomende Space Launch System van de NASA blijft een cruciaal onderdeel van de Artemis. De gigantische raket zal de Orion-capsule, samen met zijn bemanning, naar een vooraf bepaald ontmoetingspunt in een baan om de Maan brengen. Idealiter is dat de Lunar Gateway van de NASA, een permanente maanpost die nog moet worden gebouwd. Daar verlaat de bemanning Orion en stappen ze over op de HLS van SpaceX. De bemanning zal dan op de Maan landen, daar hun taken uitvoeren, terugkeren naar Starship en teruggaan naar de buitenpost om de Maan.

Wat SpaceX betreft, het zal een Starship vanaf de Aarde lanceren, het voertuig bijtanken vanuit een lage baan om de Aarde, de HLS afleveren op het ontmoetingspunt en het daar laten wachten op de Artemisbemanning. SpaceX was vreemd genoeg niet betrokken bij de persconferentie van de NASA.

De prototype van Starship worden momenteel getest in Boca Chica in Texas. Deze tests lijken relatief goed te gaan, met name de lanceeraspecten, maar het bedrijf moet de raket nog landen zonder dat deze explodeert in een enorme vuurbal. Elon Musk verwacht dat de volgende generatie Starship-prototypes, te beginnen met de verbeterde SN15 beter zullen presteren dan de eerdere versies.

Het doel is nog steeds om in 2024 een bemande landing op de Maan uit te voeren maar uitgaande van het belang van de Lunar Gateway in de huidige opzet is die datum eigenlijk schier onmogelijk.

Tijdens de regering Trump kreeg NASA de opdracht om in 2o24 weer astronauten naar de Maan te brengen. De nieuwe regering Biden heeft zich nog niet geconformeerd aan deze ambitieuze datum maar ondersteunt het Artemisprogramma zelf wel. Daarnaast heeft de regering van Biden al aangekondigd dat er een zowel een man als een vrouw als een gekleurd persoon naar de Maan zullen gaan.

Eerste publicatie: 17 april 2021
Bron: NASA