Ruimtevaartnieuws

SpaceX lanceert nieuwe zonnepanelen naar het ISS

lancering van de Cargo Dragon 22
Lancering van een Falcon 9 met de Dragon CRS-22 op weg naar het International Space Station. De lancering vond plaats op 3 juni 2021 vanaf lanceerplatform 39A van het Kennedy Space Center in Florida. Credit: SpaceX

SpaceX heeft op donderdag 3 juni 2021 zijn 17de lancering van dit jaar gedaan. Er werd een Dragon vrachtcapsule naar het International Space Station gestuurd en zoals ondertussen gebruikelijk maakte de eerste trap een geslaagde landing op zee.

De tweetraps Falcon 9 werd om 19:29 uur Nederlandse tijd gelanceerd vanaf het Kennedy Space Center in Florida. Het was de 22ste bevoorradingsmissie naar het International Space Station. De Dragon is volgestouwd met meer dan 3300 kilogram aan voorraden, wetenschappelijke instrumenten en ook twee nieuwe zonnepanelen voor de energievoorziening van het ISS.

Ongeveer 9 minuten na de lancering kwam de eerste trap van de Falcon 9 terug naar de Aarde om in de Atlantische Oceaan op een van de droneschepen van SpaceX te landen. Dit schip, met de sublieme naam “Off Course I Still Love You” is een van de twee schepen van SpaceX die rakettrappen opvangen en ze voor hergebruik terugbrengen naar de haven.

De Dragon zal op zaterdag 5 juni om 11:00 uur Nederlandse tijd koppelen aan de Harmony-module van het ruimtestation. Daar bevindt zich overigens nog een tweede Dragon. Dit is de Crew Dragon die op 23 april 2021 arriveerde met aan boord vier astronauten.

De eerste trap die vandaag werd gebruikt, de B1067, was een hagelnieuwe Falcon 9 raket. Dit was ook duidelijk te zien aan het maagdelijk wit, dit in tegenstelling tot de eerder dit jaar gebruikte eerste trappen die allemaal roetsporen vertoonden van eerdere lanceringen.

De landing van die eerste trap was de 86ste sinds SpaceX in 2015 de eerste opnieuw opving.

Grote vracht

De gelanceerde Dragon vervoert twee verschillende dierproeven waarvan de eerste die in de Dragon wordt uitgevoerd terwijl hij naar het ISS vliegt. Dit onderzoek, met de naam UMAMI, kijkt naar symbiotische relaties tussen dieren (in dit geval baby inktvis) en microben. Een ander experiment zal extremofielen, bekend als beerdiertjes, bestuderen om beter te begrijpen welke genen hen in staat sterren om stressoren van extreme omgevingen, zoals microzwaartekracht, te weerstaan.

Verscholen in de kofferbak van de Dragon ook twee nieuwe zonnepanelen die de energievoorziening van het ISS moeten gaan versterken. Deze panelen zullen later deze maand worden geplaatst. Het zijn uitrolbare panelen en het zijn de eerste van zes nieuwe zonnepanelen die het ruimtestation een boost in vermogen zullen gaan geven. Dit soort zonnepanelen zal ook worden gebruikt bij toekomstige ruimtemissies waaronder NASA’s aanstaande Double Asteroid Redirection Test (DART) en de Lunar Gateway.

De Dragon heeft ook wat lekkers aan boord voor de bemanning waaronder appels, citroenen en avocado’s. In totaal is er meer dan 3300 kilogram vracht die de astronauten zal helpen bij het uitvoeren van een verscheidenheid aan experimenten en om het station opnieuw te bevoorraden.

Nieuwe generatie Dragons

De snoepvormige capsule is de tweede geüpgradede vracht Dragon die naar het ISS is gelanceerd nadat in 2020 de eerste versie cargo Dragons met pensioen ging.

Het nieuwe model is bijna identiek aan de Crew Dragon en kan ongeveer 20% meer vracht vervoeren dan zijn voorganger. Ook kan er meer gevoelige lading worden vervoerd. De capsule kan zelfs in een baan om de Aarde al overweg met ladingen die energie nodig hebben en kan twee keer zo lang als de eerste versie in de ruimte blijven. Een andere belangrijke verbetering is dat de vracht Dragons nu in de Atlantische Oceaan vallen en niet, zoals hun voorgangers, in de Stille Oceaan.

Dat betekent dat onderzoekers hun monsters en gegevens sneller terug kunnen krijgen, in slechts 4 tot 9 uur na de landing. En SpaceX kan de capsule sneller terugkrijgen en beginnen met inspecties en onderhoud vóór de volgende vlucht van de Dragon. Bovendien is elke nieuwe Dragon gecertificeerd om vijf keer te vliegen. De eerste versie ging maximaal drie keer naar de ruimte.

Dragon en enkele andere commerciële ruimtevaartuigen (zoals de CST-100 Starliner van Boeing) koppelen zelfstandig aan het ISS, terwijl andere ruimtevaartuigen (zoals de Cygnus van Northrop Grumman) de hulp van de robotarm van het ISS nodig hebben om aan te meren. Dus waar ze aan het ISS parkeren hangt af van hun mogelijkheden.

Aangezien er maar een beperkt aantal parkeerplaatsen zijn betekent dit dat de bemanning van het ISS af en toe een capsule moet verplaatsen nadat er weer eentje is vertrokken. Wanneer deze Cargo Dragon in juli weer naar de Aarde terugkeert zullen de astronauten van Crew-2 hun Crew Dragon verplaatsen zodat de Starliner op zijn huidige locatie kan parkeren.

De komende vlucht van de Starliner, OFT-2 genoemd, staat gepland om op 30 juli te worden gelanceerd. Tijdens de missie van ongeveer een week zal een onbemande Starliner aanmeren bij het ISS voor hij weer naar de Aarde terugkeert. De eerste poging van een onbemande testvlucht werd in december 2019 uitgevoerd. Tijdens die poging traden er enkele problemen op en de Starliner koppelde uiteindelijk niet met het ISS maar keerde na een paar dagen terug naar de Aarde.

 De Falcon veerboot

Landing Falcon9 op droneschip
De nieuwe Falcon 9 booster na zijn landing op het droneschip “Of Course I Still Love You” in de Atlantische Oceaan na de lancering van de Dragon CRS-22 naar het ISS op 3 juni 2021. Credit: SpaceX.

Deze lancering is de 17de dit jaar voor de Falcon 9 van SpaceX en het is de 101ste opeenvolgende succesvolle missie sinds de enige mislukte lancering van het bedrijf in 2015. (Een tweede probleem deed zich in 2016 voor toen de raket nog op het lanceerplatform stond).

De vlucht van vandaag was de eerste dit jaar met een gloednieuwe Falcon 9 raket. Die booster, bekend als B1067, is ook al weer voor een volgende missie ingepland: later dit jaar de Crew-3 astronauten lanceren. SpaceX begon vorig jaar met een snel lanceringstempo, het bedrijf lanceerde een recordaantal van 26 missies. Sindsdien heeft het bedrijf niet stilgezeten.

SpaceX kan zijn ritme behouden dankzij een vloot van beproefde boosters. Dit betekent dat het bedrijf in plaats van elke keer een nieuwe raket te gebruiken zijn herstelde boosters vele malen kan inzetten. Het bedrijf vestigde vorige maand zelfs een record toen de eerste trap van de Falcon 9, de B1051, voor de 10de keer werd gelanceerd. En B1051 zal in de toekomst nog veel vaker worden ingezet.  Dit alles is mogelijk dankzij een reeks upgrades die de Falcon 9 in 2018 kreeg.

Dankzij de snelle lanceringsfrequentie heeft SpaceX ook zijn procedures kunnen stroomlijnen, zowel voor als na de lancering. Deze missie markeert bijvoorbeeld de eerste keer dat SpaceX zijn gloednieuwe raket niet op het lanceerplatform heeft getest voordat hij de ruimte werd ingeschoten.

Deze ‘statische vuur”-testen zijn een routineonderdeel geworden van de procedures van SpaceX voorafgaand aan een lancering. Tijdens deze test wordt de eerste trap van de Falcon 9 op het lanceerplatform gehouden terwijl de 9 Merlin 1D-motoren kort worden ontstoken. Ingenieurs verzamelen waardevolle gegevens die hen vertellen of de raket en zijn systemen presteren zoals verwacht.

Deze keer werd de raket in de fabriek in McGregor in Texas getest en die test leverde voldoende bevestiging dat hij klaar was om te vliegen. SpaceX heeft tot nu toe slechts een handjevol statische vuurtesten uitgevoerd waaronder één voor zijn volgende vlucht. Deze staat gepland voor maandag 7 juni 2021.

Op maandagochtend 7 juni stuurt het bedrijf een van zijn oudere raketten, de B1063, op reis naar een baan om de Aarde. De lading bestaat uit een breedbandsatelliet voor Sirius-XM radio. Deze satelliet, de SXM-8, zal dekking bieden aan de VS, Canada, Puerto Rico en het Caribische gebied.

Het andere droneschip van SpaceX, met de naam “Just Read the Instructions”, heeft inmiddels de haven verlaten en is op weg naar het gebied waar de B1063 van de SXM-8 missie moet gaan neerkomen. En als alles volgens plan verloopt zullen de beide raketten binnenkort weer worden ingezet.

 

Eerste publicatie: 4 juni 2021
Bron: spacex, space.com