Sterrenkunde koeterwaals

Sterrenkunde koeterwaals – Aurora’s

De aurora’s worden ook wel het noorderlicht en het zuiderlicht genoemd. Ze verschijnen op extreme breedtegraden aan de hemel en worden veroorzaakt door geladen deeltjes van de Zon die in onze atmosfeer terechtkomen.

Noorderlicht vanuit Alaska
Aurora Borealis – Noorderlicht – gefotografeerd vanuit Alaska

Onze Zon giet voortdurend emmers geladen, snel bewegende deeltjes die de zonnewind worden genoemd, leeg. De zonnewind treft het magnetische veld van de Aarde. Omdat die deeltjes geladen zijn volgen ze de magnetische veldlijnen naar de noord- en zuidpool van onze planeet. Daar komen ze de atmosfeer in rennen en maken ze dingen kapot.

Die geladen deeltjes nemen elektronen weg van zuurstof-, stikstof- en koolstofdioxidemoleculen waardoor die moleculen licht uitstralen. De aurora’s verschijnen op een paar verschillende manieren. Tijdens zwakke gebeurtenissen zijn ze slechts een gloed aan de noordelijke horizon. Inderdaad, zo kregen ze hun naam, Galileo Galilei noemde het fenomeen naar de naam van de Griekse godin van de dageraad. Tijdens sterke gebeurtenissen verschijnen ze met wapperende linten en groen vellen. Af en toe worden waarnemers op felrood getrakteerd.

Om aurora’s te kunnen zien moet je ofwel naar het verre noorden of naar het zuiden reizen. Je kunt ze ook alleen ’s nachts zien. Omdat die breedtegraad in de zomermaanden heel weinig duisternis heeft kun je de aurora’s het beste in de winter zien. Er is veel meer land en dus veel meer mensen en steden in verre noordelijke breedtegraden in vergelijking met het zuiden, dus favoriete bestemmingen voor de jacht op aurora’s zijn IJsland, Noorwegen, Zweden Finland, Rusland, Alaska en Canada.

De Aarde is niet de enige planeet met aurora’s. Jupiter heeft het sterkste magneetveld van alle planeten en hoewel de zonnewind daar veel zwakker is slaagt die planeet erin om aurora’s te hebben die zo intens zijn dat ze zelfs in röntgenlicht stralen.

Dit artikel maakt deel uit van de serie Sterrenkunde – koeterwaals. Het zijn vertaalde en eventueel bewerkte berichten van de rubriek Astronomy 101 van de website UniverseToday