Sterrenkunde koeterwaals

Sterrenkunde Koeterwaals – Galactische halo

Als je naar een willekeurig sterrenstelsel kijkt dan wordt je oog meteen naar de schijf getrokken. Aangezien die schijf de overgrote meerderheid van de sterren bevat en daardoor de meeste hoeveelheid licht geeft is dat ook niet zo verwonderlijk. Maar een typisch sterrenstelsel is veel meer dan de hoofdschijf met sterren.

Structuur Melkweg
Het Melkwegstelsel bestaat uit een centrale bol, een dunne schijf van sterren die zich in een minder dichte dikke schijf bevindt en die wordt omringd door een halo van sterren. Credit: ESA

Voorbij de centrale schijf ligt iets dat de galactische halo wordt genoemd en die de meeste sterrenstelsels omringt. Deze galactische halo is ruwweg bolvormig en heeft geen harde rand. In plaats daarvan vervaagt de galactische halo gewoon zachtjes naar de algemene intergalactische ruimte.

De halo bestaat uit drie componenten:

De stellaire halo

De stellaire halo is, zoals de naam al aangeeft, gewoon een groep sterren die allemaal tezamen minder dan 1% van alle sterren in een sterrenstelsel uitmaken. De sterren in de stellaire halo van ons eigen sterrenstelsel zijn over het algemeen ouder en metaal-arm vergeleken met de sterren in de schijf. Maar er zijn ook sterrenstelsels die een jongere, gezondere halo hebben. In de stellaire halo bevinden zich ook de bolhopen, dit zijn grote verzamelingen van duizenden tot miljoenen hele oude, bijna dode sterren.

De galactische corona

Dit is een bol van los gas die lui om de rand van elk sterrenstelsel draait. Het zijn de overgeblazen plukjes en stukjes rommel, uitgestoten door supernova’s, emissies van zwarte gaten, etc.

De donkere materie halo

Deze onzichtbare verzameling materie vormt meer dan 80% van de massa van elk sterrenstelsel en kan zich uitstrekken tot vele malen de grootte van de hoofdschijf. Astronomen kunnen de halo van donkere materie zelf niet zien (omdat deze onzichtbaar is), maar kunnen het bestaan ervan afleiden op basis van de invloed van de zwaartekracht op al het andere.

Er wordt gedacht dat halo’s ontstaan als overblijfselen van fusies van sterrenstelsels. Als sterrenstelsels botsen wordt een deel van het materiaal ver van het hoofdsterrenstelsel geslingerd en blijft daar dan.

Dit artikel maakt deel uit van de serie Sterrenkunde – koeterwaals. Het zijn vertaalde en eventueel bewerkte berichten van de rubriek Astronomy 101 van de website UniverseToday