Saturnus - manen

Tarvos – maan van Saturnus

Tarvos is één van de vier bekende leden van de groep Gallische manen die op een afstand van 16 tot 19 miljoen kilometer om Saturnus heen draaien. Deze manen hebben een inclinatie tussen 35 en 50 graden met een baan excentriciteit rond de 0,53.

De Saturnusmaan Tarvos
Animatie van de ontdekkingsfoto’s van de Saturnusmaan Tarvos. Credit: Brett J. Gladman – , CC BY-SA 4.0,

De Gallische manen draaien allemaal in een prograde baan om Saturnus heen. Vanwege hun grote baan excentriciteit worden ze gerekend tot de onregelmatige manen van Saturnus. Men neemt aan dat de onregelmatige manen allemaal door de aantrekkingskracht van Saturnus zijn ingevangen en dat ze niet zijn ontstaan tijdens de vorming van de planeet zelf zoals de regelmatige manen.

De overeenkomsten tussen de banen van deze Gallische manen duiden op een gemeenschappelijke oorsprong. Vermoedelijk zijn het fragmenten van een object dat door een botsing uit elkaar is gevallen. De andere leden van deze groep zijn Albiorix, Bebhionn en Erriapus.

Waarnemingen met telescopen vanaf Mauna Kea op Hawaii lieten in 2006 zien dat er kleurschakeringen zichtbaar zijn op Albiorix. De onderzoekers nemen aan dat Tarvos en Erriapus die beiden licht rood van kleur zijn de grootste fragmenten zijn van een inslag op Albiorix waardoor daar een minder rode krater ontstond.

Tarvos heeft een straal van ongeveer 7,5 kilometer en een albedo van 0,04. De maan draait op een gemiddelde afstand van 17,983 miljoen kilometer om Saturnus heen en heeft daar dan ongeveer 926 Aardse dagen voor nodig.

Ontdekking

Tarvos is op 23 september 2000 ontdekt door B. Gladman, J. Kavelaars, J-M. Petit, H. Scholl, M. Holman, B. Marsden, P. Nicholas en J. Bruns met de 3,6 meter Canada-France HawaÏ reflector vanaf de Mauna Kea sterrenwacht op Hawaii.

Naamgeving

De manen van Saturnus werden oorspronkelijk vernoemd naar Griekse Titanen en hun nakomelingen maar omdat er zoveel manen zijn ontdekt worden ook namen uit de Gallische, Keltische, Inuit en de Noorse mythologie gebruikt.

Tarvos werd oorspronkelijk aangeduid als S/2000 S4 en later hernoemd naar de stier Tarvos Trigaranus uit de Keltische mythologie. De stier is bekend van twee stenen sculpturen die zijn gevonden in Parijs en Trier. Op de sculptuur staat een stier samen met drie kraanvogels en een boom waarvan men denkt dat het een wilg is. Het verhaal hierachter is verloren gegaan maar men vermoedt dat de boom de levenscyclus voorstelt, de kraanvogels zijn de geesten die opstijgen als het leven eindigt en de stier staat voor de kracht die deze cyclus raaiende houdt.

Tarvos in cijfers

Ontdekt doorB. Gladman, J. Kavelaars, J-M. Petit, H. Scholl, M. Holman, B. Marsden, P. Nicholas en J. Burns
Datum ontdekking23 september 2000
Gemiddelde afstand tot Saturnus18.263.200 km
Periapsis (dichtste nadering tot Saturnus)8.567.267 km
Apoapsis (grootste afstand tot Saturnus)27.959.133 km
Jaar926,2 Aardse dagen
2,63 Aardse jaren
Omtrek baan106.178.340,27 km
Gemiddelde baansnelheid4.778,4 km/u
Baan excentriciteit0,5309
Equatoriale inclinatie t.o.v. de baan33,825°
Gemiddelde straal7,5 km
Omtrek aan de evenaar47,1 km
Volume1.767 km3
Massa2.697.603.179.574.950 kg
Dichtheid2,3 g/cm3
Oppervlakte706,86 km2
Zwaartekracht aan de oppervlakte0,003 m/s2
Ontsnappingssnelheid25 km/u
Synodische rotatieperiode10,691 uur

Eerste publicatie: 1 mei 2013
Laatste keer gewijzigd op: 24 oktober 2022