Buitenaards leven - exoplaneten

TESS vindt vier planeten rond een zonachtige ster

artist impressie van exoplaneten
Artist impressie van exoplaneten. Credit: ESA

Astronomen hebben met behulp van de Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS vier exoplaneten gevonden – een super-Aarde en drie sub-Neptunussen – in een baan rond de heldere zonachtige ster HD 108236. Een artikel over de ontdekking zal in het tijdschrift “Astrophysical Journal” worden gepubliceerd.

HD 108236 is een ster van spectraalklasse G5 waarvan de leeftijd wordt geschat op ongeveer 5,8 miljard jaar. De ster bevindt zich in het sterrenbeeld Centaurus en is ongeveer 211 lichtjaar van de Aarde verwijderd.

De ster is ook bekend als TIC 260647166, TOI-1233 en HIP 60689 en is ongeveer 11% kleiner dan de Zon en heeft ongeveer 15% minder massa.

Bij HD 108236 is nu een planetensysteem aangetroffen van minstens vier grote planeten: HD 108236b, c, d en e.

De binnenste planeet, HD 108236b is een zogenaamde hete super-Aarde die een straal heeft van 1,6 maal de straal van de Aarde. Deze planeet draait in 3,9 dagen om de ster heen en het is daarmee de heetste bekende planeet in het HD 108236-systeem. De temperatuur aan het oppervlak bedraagt er naar schatting ongeveer 825 °C.

De drie buitenste exoplaneten HD 108236c, d en e zijn sub-Neptunussen met een straal van 2,1; 2,7 en 3,1 * de straal van de Aarde en omlooptijden van 6,6; 14,2 en 19,6 dagen. Ze hebben temperaturen van 660, 435 en 365 °C.

De massa van de vier planeten zijn ongeveer 5, 7, 10 en 13 * de massa van de Aarde. Dat betekent dat HD 108236b vermoedelijk een rotsachtige planeet is en de drie sub-Neptunussen zijn bedekt met een dikke laag van waterstof en helium.

De exoplaneten zijn ontdekt met de transitiemethode. Ze draaien op gemiddelde afstanden van 0,05; 0,06; 0,11 en 0,14 Astronomische Eenheden om de ster heen

Astronomen gaan nu met andere data van de Tess aan de slag. Ze gaan deze data combineren met waarnemen die gedaan worden met telescopen op Aarde om zo het bestaan van dit planetensysteem te bevestigen.

Volgens de astronomen die de vier planeten vonden is HD 108236 de helderste zonachtige ster (ster van spectraalklasse G) en een van de helderste sterren aan de sterrenhemel die minstens vier planeten heeft die met de transitiemethode waargenomen kunnen worden.

Het is tevens het eerste meervoudige planetensysteem bestaande uit vier planeten dat met behulp van de TESS is gevonden.

Volgens de astronomen is HD 108236 een voortreffelijk laboratorium om het ontstaan en de evolutie van planeten te bestuderen en ook de samenstelling van de atmosfeer te onderzoeken waarmee men rekening kan houden met het type ster en de leeftijd van de ster..

De drie sub-Neptunussen HD 108236c, d en e zijn geschikte objecten om er, met behulp van de toekomstige James Webb Space Telescope en de Hubble Space Telescope door middel van transmissie spectroscopie de atmosfeer te karakteriseren.

De helderheid van de ster, de overeenkomsten met de Zon en de potentieel nog onbekende buitenste begeleiders maken het systeem een belangrijk doel voor toekomstige karakterisering.

Artikel: Tansu Daylan et al. 2020. TESS discovery of a super-Earth and three sub-Neptunes hosted by the bright, Sun-like star HD 108236. ApJ, in press; arXiv: 2004.11314

 

Eerste publicatie: 4 mei 2020
Bron: Sci-News