Ruimtevaartnieuws

Tiangong-1 neergestort boven de Stille Oceaan

Tiangong 1
Artist impression van de Tiangong 1 in een baan om de Aarde. Credit: The Aerospace Corporation.

Het allereerste Chinese ruimtestation Tiangong 1, het “Hemelse Paleis”, is afgelopen nacht boven het zuidelijke deel van de Stille Oceaan neergestort. Om 02.15 uur Nederlandse tijd brak het 9 ton zware ruimtestation in stukken uiteen in de atmosfeer.

De Tiangong 1 had de grootte van een schoolbus en er zullen zeker delen van het ruimtestation op Aarde terecht zijn gekomen maar de kans op slachtoffers of grote schade was extreem klein.

Tiangong 1 was ongeveer 10 meter lang en had een doorsnede van ongeveer 3,4 meter en woog ongeveer 9000 kilogram. Het ruimtestation bestond uit twee compartimenten: een module waar de astronauten (taikonauten in het Chinees) verbleven en waar ze hun experimenten uitvoerden en een module waar de aandrijfsystemen etc. zich bevonden.

Tiangong 1 werd op 29 september 2011 gelanceerd naar een baan op een hoogte van 350 kilometer boven het aardoppervlak. Dat is een beetje lager dan het veel grote International Space Station dat op een hoogte van ongeveer 400 kilometer om de Aarde draait. China gebruikte de Tiangong 1 voornamelijk om technologieën te testen die nodig zijn voor het samenstelling en bedrijven van een ruimtestation in een baan om de Aarde. China wil in de nabije toekomst een eigen, groter ruimtestation hebben.

Op 2 november 2011 bracht de onbemande Shenzhou 8 een bezoek aan de Tiangong 1. Hiermee werd de allereerste Chinese koppeling in de ruimte uitgevoerd. Een volgende mijlpaal volgde in juni 2012 toen drie taikonauten hun Shenzhou 9 aan het Hemelse Paleis koppelden en het ruimtestation bezochten. In juni 2013 werd de Shenzhou 10 gelanceerd en bezochten nogmaals drie taikonauten het Hemelse Paleis. De bemande missies duurden beiden ongeveer 2 weken.

Tiangong 1 was ontworpen om een levensduur van 2 jaar te hebben en het meeste werk in het ruimtestation was klaar na het vertrek van de Shenzhou 10. Het lege ruimtestation werd daarna gebruikt voor wat aardobservaties en onderzoekers en technici hielden tot maart 2016 contact met de Tiangong 1. In maart 2016 haperde plotseling de communicatie, China heeft nooit bekend gemaakt wat er is gebeurd. Op dat moment werd een ongecontroleerde terugkeer in de atmosfeer van de Aarde onvermijdelijk.

Dit is de lezing van westerse onderzoekers. Chinese officials spreken dit tegen. China heeft de term “ongecontroleerde terugkeer” altijd vermeden en is niet blij als andere media dit wel doen. China heeft altijd gezegd dat ze weten waar de Tiangong 1 is maar andere ruimtevaartlanden verstaan onder een “gecontroleerde terugkeer” dat die door de vluchtleiding wordt uitgevoerd zoals in maart 2001 gebeurde toen het Russische ruimtestation Mir boven de Stille Oceaan verbrandde. China hanteert een andere definitie van een “gecontroleerde terugkeer”.

De terugkeer van de Tiangong 1 werd o.a. gevolgd door de ESA, de NASA en wetenschappers verenigd in het Inter-Agency Space Debris Coordination Committee.

De opvolger van de Tiangong 1 is de Tiangong 2. Dit ruimtestation werd in september 2016 gelanceerd en kreeg een maand later bezoek van drie taikonauten. Een paar maanden later bracht de onbemande Tianzhou 1 een bezoek aan het tweede Hemelse Paleis. De Tianzhou 1 werd tussen april 2017 en september 2017 gebruikt voor verschillende geautomatiseerde koppelingstesten en het bijvullen van de brandstofsystemen.

Het succes van deze missies zet China op het juiste spoor om zelf een groot en permanent ruimtestation te gaan bouwen. Het land wil volgend jaar beginnen met de constructie en omstreeks 2022 zouden de eerste bemande vluchten naar dit nieuwe ruimtestation moeten gaan plaatsvinden.

Tiangong 1 was overigens niet het grootste ruimtevaartuig dat in de atmosfeer van de Aarde is vergaan. Die eer gaat naar het 127 ton zware Sovjet-Russische ruimtestation Mir (Vrede) dat in maart 2001 tijdens een gecontroleerde afdaling verbrandde boven de Stille Oceaan.

Op 1 februari 2003 verbrandde de 91 ton zware space shuttle Columbia deels ongecontroleerd in de dampkring. Hiermee kwam de voltallige 7-koppige bemanning om het leven. Het ongeluk met de shuttle bleek later veroorzaakt te zijn doordat een stuk schuim van de externe brandstoftank het hitteschild van de shuttle had beschadigd.

 

Eerste publicatie: 2 april 2018