Buitenaards leven - exoplaneten

Twee aardse planeten gevonden bij nabije heldere rode dwerg

Astronomen hebben met behulp van de Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) van de NASA twee exoplaneten bevonden in een baan om de nabije rode dwerg HD 260655.

Een artist impressie van het twee planetensysteem HD 260655.
Een artist impressie van het twee planetensysteem HD 260655. Credit: sci-news.com

Ruimtemissies gewijd aan onderzoek naar exoplaneten via de transitiemethode leveren een schat aan ontdekkingen en nauwkeurig gemeten parameters op voor planeten met een straal tussen 1 en 4 aardstralen. Dergelijke planeten, zonder tegenhangers in ons zonnestelsel, zijn zeer overvloedig gebleken rond M-dwergen, meer dan rond sterren van type van de Zon.

M-dwergen zijn interessant als planetaire gastheren vanwege hun relatieve grootte en massa ten opzichte van hun planeten. Hierdoor kunnen deze systemen gemakkelijker gedetecteerd worden met behulp van transitie- en radiale snelheidstechnieken.

HD 260655 bevindt zich in de richting van het sterrenbeeld Tweelingen – Gemini en is ongeveer 33 lichtjaar van ons verwijderd. De ster heeft een grote eigenbeweging.

De ster is ook bekend als Gliese 239, TOI-4599, HIC 31635 en Wolf 287. Ze behoort tot de helderste M-dwergen aan de sterrenhemel.

Gliese 239 heeft twee transiterende exoplaneten met omlooptijden van 2,8 en 5,7 dagen. De binnenste planeet, HD 260655b, is 1,4 keer de grootte van de Aarde en heeft een massa van 2,14 * de Aarde. De buitenste planeet, HD 260655c, heeft een grootte van 1,53 * de Aarde en een massa van 3,1 * de Aarde.

Het system is 10 parsec van ons verwijderd en daarmee is HD 260655 het vierde meest nabije meervoudig transiterende systeem na HD 219134, LTT 1445A en Au Mic.

HD 260655b en HD 260655c werden met behulp van de TESS-missie gevonden en onafhankelijk bevestigd aan de hand van archiefmateriaal en radiale snelheidsmetingen gedaan met de HIRES hoge resolutie spectrograaf aan de 10 meter Keck-1 telescoop op Mauna Kea in Hawaï en de CARMENES hoge resolutie spectrograaf aan de 3,5 meter telescoop van de Calar Alto sterrenwacht in Spanje.

Het HD 260655-systeem biedt astronomen een unieke kans voor vergelijkende planetologische studies van rotsachtige werelden, aldus de onderzoekers.

Beide planeten behoren tot de beste doelen voor transmissie- en emissiespectroscopie met de James Webb Telescope. Deze zou atmosferen kunnen detecteren of de aanwezigheid van water of koolstofsoorten kunnen bevestigen.

Bovendien zou de radio-emissie die voortkomt uit de interactie tussen de planeten en hun gastster kunnen worden gemeten op radiogolflengtes.

Deze vervolgwaarnemingen zullen de kennis over het ontstaan en de evolutie van het systeem kunnen verbeteren en een nieuwe waarnemingsroute kunnen openen om magneetvelden van lichte sterren en hun afdruk in planetaire systemen te bestuderen.

De ontdekking is beschreven in een artikel dat in Astronomy & Astrophysics is gepubliceerd.

Artikel: R. Luque et al. 2022. The HD 260655 system: Two rocky worlds transiting a bright M dwarf at 10 pc. A&A, in press; arXiv: 2204.10261

Eerste publicatie: 11 mei 2022
Bron: Sci-News