Astronomisch Nieuws

Tweede instrumentstoring voor de James Webb Space Telescope

Elk ruimtevaartuig hapert af en toe en zelfs de krachtigste ruimtetelescoop die ooit is gelanceerd is er niet immuun voor.

James Webb Space Telescope
James Webb Space Telescope (JWST) artist’s conception (NASA)

De James Webb Space Telescope (JWT of Webb) werd in December 2021 gelanceerd en voert sinds juli 2022 wetenschappelijke waarnemingen uit waarbij de wereld wordt verbluft met zijn prachtige beelden en revolutionaire gegevens. Maar op 15 januari 2023 ondervond de Near Infrared Imager and Slitless Spectrograph een “communicatievertraging binnen het netwerk waardoor de vluchtsoftware een time-out kreeg”, aldus NASA in een persbericht van 24 januari. NIRISS kan momenteel dus niet gebruikt worden voor de wetenschap.

Volgens NASA is er geen indicatie van enig gevaar voor de hardware en zijn de telescoop en andere instrumenten allemaal in goede conditie. De getroffen wetenschappelijke waarnemingen zullen opnieuw worden ingepland.

NIRISS is een bijdrage van het Canadian Space Agency en daarom werkt NASA samen met CSA aan de oplossing van het probleem.

Onder normale condities kan NIRISS in vier verschillende modi werken. Het instrument kan werken als een camera wanneer de andere instrumenten van de JWST bezet zijn, het kan lichtsignaturen analyseren om de atmosferen van kleine exoplaneten te bestuderen, het kan contrastrijke beeldvorming uitvoeren en het heeft een modus die is afgestemd op het vinden van verre sterrenstelsels.

NIRISS is niet het eerste instrument van de JWSR dat in de problemen komt. In augustus begon een roosterwiel in het Mid-Infrared Instrument (MIRI) tekenen van wrijving te vertonen. Het wiel wordt in slechts één van de vier observatiemodi van het instrument gebruikt en dus werden deze waarnemingen onderbroken terwijl het MIRI-werk in de andere drie modi gewoon werd voortgezet.

In november hadden technici de oorzaak van het probleem opgespoord en begonnen ze met het ontwikkelen van richtlijnen voor veilig gebruik van de betreffende modus, de zogenaamde Medium Resolution Spectrometer.

Bovendien werd de telescoop in december twee weken geplaagd door een storing die de telescoop herhaaldelijk in de veilige modus plaatste waardoor wetenschappelijke waarnemingen werden onderbroken. Ingenieus herleidden het probleem tot een softwarefout in het standcontrolesysteem van de telescoop. Dit systeem regelt de richting van de telescoop.

De telescoop keerde vanaf 20 december terwijl naar de normale werking.

De NIRISS-aankondiging kwam precies een jaar nadat de JWST arriveerde bij zijn buitenpost, het Aarde-Zon Lagrangepunt L2. Dat punt is bijna 1,5 miljoen kilometer van de Aarde verwijderd aan de kant tegenover de Zon.

Eerste publicatie: 25 januari 2023
Bron: NASA