Astronomisch Nieuws

Uranus ruikt naar rotte eieren

Uranus, gefotografeerd door de Voyager 2
Deze foto van Uranus is op 24 januari 1986 gemaakt door de Voyager 2 van de NASA. Ondanks de nabijheid van de ruimtesonde bleef de samenstelling van de atmosfeer onbekend. Credit: NASA/JPL-Caltech.

Uranus is omgeven voor een stinkende geur. De wolken in de bovenste delen van de atmosfeer van Uranus bestaan voornamelijk uit waterstofsulfide (H2S) en dat is het molecuul dat ervoor zorgt dat rottende eieren zo stinken.

Een mens die door de wolken van Uranus zou afdalen zou dit moeten doen onder zeer onaangename en stinkende omstandigheden. Nu is dat niet het ergste want verstikking in een atmosfeer die waterstof, helium en methaan bevat en blootstelling van een temperatuur van -200 °C zijn veel grotere gevaren dan de geur van rottende eieren.

Onderzoekers hebben zich lange tijd afgevraagd wat de samenstelling van de wolken hoog in de atmosfeer van Uranus is. Bestaan ze voornamelijk uit ammoniak ijs zoals op Jupiter en Saturnus of uit waterstofsulfide ijs. Omdat Uranus zo ver van ons is verwijderd is het lastig om dit in detail te bestuderen. Bovendien is Uranus pas door één ruimtesonde, de Voyager 2 van de NASA in januari 1986, bezocht.

Onderzoekers hebben recent de atmosfeer van Uranus bestudeerd met de Near-infrared Integral Field Spectrometer (NIFS) die is gekoppeld aan de 8 meter Gemini North telescoop op Hawaii. NIFS onderzocht zonlicht dat door de atmosfeer van Uranus, net boven de wolkentoppen, werd gereflecteerd. NIFS vond er de handtekening van waterstofsulfide in terug.

Boven de wolkentoppen komt slechts een lage concentratie als een verzadigde damp voor en daardoor is het heel erg lastig om signalen van ammoniak en waterstofsulfide boven de wolkentoppen van Uranus aan te tonen. Het is te danken aan de kwaliteit van de Gemini telescoop dat dit is gelukt, aldus de onderzoekers.

De wolken van Neptunus vertonen grote overeenkomsten met die van Uranus. Het grote verschil tussen de wolken van de ijsreuzen met die Jupiter en Saturnus is te verklaren uit het feit dat Uranus en Neptunus veel verder weg van de Zon zijn ontstaan dan Jupiter en Saturnus.

Tijdens het ontstaan van het zonnestelsel werd de balans tussen stikstof en zwavel, ammoniak en waterstofsulfide bepaald door de temperatuur en de plaats waar de planeet ontstond.

Het nieuwe onderzoek is op 23 april 2018 gepubliceerd in het tijdschrift Nature Astronomy

 

 

Eerste publicatie: 23 april 2018
Bron: diverse persberichten, Nature