Vandenberg – lanceerbasis aan de westkust van de VS

De basis werd in 1941 opgericht en heette origineel Camp Cooke en was bedoeld voor infanterietroepen. Zestien jaar later werd de basis overgedragen aan de Amerikaanse luchtmacht en hernoemd naar Cooke Air Force Base. 1957 was een belangrijk jaar in de ruimtevaart. Toen werd de eerste satelliet, de Spoetnik, gelanceerd. In 1958 volgde de Amerikaanse Explorer 1.

In die periode begon Vandenberg aan een transformatie naar een testfaciliteit voor raketten. Vandenberg bevindt zich in op een afgelegen locatie waardoor ballistische raketten en satellieten veilig gelanceerd kunnen worden. Vandenberg kan lanceren in een polaire baan zonder dat er over dichtbevolkte gebieden wordt gevlogen.

Omdat de basis aan de kust van Californië ligt kan de Pacifische oceaan gebruikt worden voor testlanceringen. Ook de mogelijkheid om satellieten in een polaire baan te brengen maakte van Vandenberg een geschikte locatie. Polaire satellieten kunnen de hele Aarde fotograferen als die onder hen doordraait. De eerste satelliet die vanaf Vandenberg werd gelanceerd was de Discoverer 1. Helaas bereikte deze satelliet niet de beoogde baan maar latere satellieten wel.

Korte geschiedenis

Na de lancering van de Spoetnik werd het rakettenprogramma versneld en droeg de luchtmacht de basis over aan het Strategic Air Command. Op 9 mei 1959 begon men met de bouw waarbij het Air Research and Development Command dat voorheen de leiding had over de basis, verantwoordelijk was voor de gebouwen en ook voor onderzoek en ontwikkeling van raketten. In die tijd werkten zowel de Verenigde Staten als de Sovjet-Unie aan hun eigen satellietenprogramma maar er werden ook testen uitgevoerd door middellange en lange afstand ballistische raketten en intercontinentale ballistische raketten.

Manned Orbiting Laboratory en de space shuttlelanceringen

Vandenberg’s Space Launch Complex 6 was oorspronkelijk bedoeld voor de Manned Orbiting Laboratory (MOL), dit was een militair programma om astronauten in een baan om de Aarde te brengen en van daaruit verkenningen/spionage te laten doen. De constructie begon in 1966 maar het programma werd in 1969 afgebroken omdat deels de kosten sterk werden overschreden maar ook deels omdat satellieten steeds beter werden en het verkennings-/spionagewerk tegen veel lagere kosten konden doen dan mensen.

Verschillende MOL astronauten werden overgeplaatst naar de NASA en enkele van hun vlogen mee in het space shuttle programma. In de beginjaren van het space shuttle programma werkte de NASA samen met het Ministerie van Defensie aan verschillende geheime vluchten totdat de Amerikaanse politiek het ministerie van defensie ontmoedigde om gebruik te maken van de space shuttle.

In die tijd werden alle space shuttles gelanceerd vanaf het Kennedy Space Center in Florida. Vanwege de lage breedtegraad was Kennedy ideaal voor equatoriale lanceringen waarbij men dan de draaiing van de Aarde als een extra boost kon gebruiken. Een polaire baan vanuit KSC zou echter veel te veel brandstof vergen. Daarom werd het complex op Vandenberg gemoderniseerd zodat het geschikt was voor de space shuttle.

Het space shuttle programma leverde echter bij lange na niet het rendement op dat men had verwacht. In de jaren ‘70 had men berekend dat een shuttle wel 50 keer per jaar gelanceerd kon worden maar in werkelijkheid bleek dat het maanden duurde voor een space shuttle weer lanceerklaar was. In 1985 werd het space shuttle programma herzien en kreeg de luchtmacht weer toestemming om naast de space shuttle ook raketten te gebruiken.

Nog steeds was het de bedoeling dat de space shuttle ook vanaf Vandenberg zou gaan vliegen maar de explosie van de space shuttle Challenger in 1986 veranderde alles. De zeven dode astronauten zorgde er voordat men de space shuttle niet meer als een normaal commercieel voertuig beschouwde en de space shuttle mocht alleen voor defensiedoelen ingezet worden als er persé mensen nodig waren om de satelliet te lanceren. Anders zouden militaire ladingen ook met een raket gelanceerd mogen worden

Tegenwoordig wordt Vandenberg gebruikt voor militaire lanceringen van de luchtmacht en het ministerie van defensie maar ook de NASA en verschillende commerciële bedrijven maken gebruik van Vandenberg. Er worden raketten gelanceerd als de Atlas V, Delta IV, Delta II, Falcon, Minotaur, Pegaus en Taurus. Ook worden er intercontinentale ballistische raketten getest. In de nabije toekomst zal ook SpaceX de basis gaan gebruiken voor zijn lanceringen.

Eerste publicatie: 16 september 2017
Bron: space.com, website Vandenberg Air Force Base