Venus heeft misschien nog steeds actieve vulkanen
Nieuw onderzoek suggereert dat er wellicht nog steeds actieve vulkanen voorkomen op Venus. Vulkanen die wellicht nog relatief recent zijn uitgebarsten.
Naast de Aarde is de maan Io van Jupiter het enige object in ons zonnestelsel waarvan we weten dat er actief vulkanisme voorkomt. Mars en de Maan hebben ook ooit actieve vulkanen gehad maar die zijn al heel erg lang geleden tot rust gekomen.
Wetenschappers hebben kleine hoeveelheden zwavel in de atmosfeer van Venus waargenomen en dat zou kunnen duiden op actief vulkanisme. Daarnaast hebben wetenschappers die tien jaar geleden de gegevens van de Europese Venus Express bestudeerden ook al gesuggereerd dat de lavastromen op de planeet minder dan 2,5 miljoen jaar oud zijn en wellicht zelfs jonger dan 250.00 jaar.
In 2010 namen wetenschappers op infrarode golflengtes ongebruikelijke hoge emissies waar op een aantal plekken op de planeet. Oude gebieden aan het oppervlak zouden op dergelijke golflengtes een lage emissie moeten hebben. Die lage emissie wordt dan veroorzaakt door de erosie van de hete, giftige atmosfeer van de planeet. Heldere vlekken duiden op recente lava-uitbarstingen.
De precieze leeftijd van deze lavastromen is echter onbekend. We weten niet hoe snel vulkanisch gesteente onder invloed van de atmosfeer van Venus verouderd en hoe dergelijke veranderingen van invloed zijn op de emissies in zichtbaar en infrarood licht.
Op zoek naar vulkanen
Om na te gaan of de lavastromen die men op Venus waarneemt jong zijn hebben wetenschappers experimenten gedaan met olivijnkristallen. Olivijn is een groen mineraal dat algemeen voorkomt in vulkanisch gesteente. Ze bestudeerden hoe deze kristallen onder vergelijkbare condities als de ze mogelijk op Venus zouden ervaren, verouderen.
Olivijn werd samen met aardse lucht gedurende een maand in een oven tot 900° Celsius verhit. Ze zagen dat binnen enkele dagen het olivijn met een zwartrood mineraal hematiet werd bedekt waardoor bepaalde kenmerken van olivijn lastiger te detecteren waren.
De Venus Express van de ESA draaide tussen 2006 en 2014 om Venus heen. De ruimtesonde detecteerde signalen van olivijn. Gecombineerd met het nieuwe laboratoriumonderzoek wijst dit volgens de onderzoekers er op dat het op Venus gevonden olivijn afkomstig moet zijn van recente vulkanische uitbarstingen. Het olivijn zou anders al lang door chemische reacties met de atmosfeer van Venus onzichtbaar zijn.
Volgens hoofdonderzoeker Justin Filiberto van het Universities Space Research Associstion’s Lunar and Planetary Institute in Houston is het voor het eerst dat men actief vulkanisme op een andere planeet heeft waargenomen
De onderzoekers zijn nu bezig met vervolgonderzoek. Ze hebben nu andere vulkanische mineralen in luchtmengsels gebakken die meer op de atmosfeer van Venus lijken. Dat zijn dan gasmengsels die veel meer koolstofdioxide en zwavel bevatten. Tot nu toe levert dit volgens Filiberto vergelijkbare resultaten op.
De resultaten van hun onderzoek werd op 3 januari 2020 gepubliceerd in het tijdschrift “Science Advances.
Artikel: “Present-day volcanism on Venus as evidenced from weathering rates of olivine” Science Advances (2020).
Eerste publicatie: 4 januari 2020
Bron: phys.org, space.com
