Buitenaards leven - exoplaneten

Very Large Array gaat mee zoeken naar buitenaardse intelligentie

Het SETI Institute zei afgelopen week dat de Very Large Array, een telescoop van de Amerikaanse National Science Foundation in New Mexico, zal deelnemen aan de jacht op radiosignalen van buitenaardse beschavingen.

De Very Large Array radiotelescoop
Door <a href="//commons.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Hajor&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="User:Hajor (page does not exist)">user:Hajor</a> – <span class="int-own-work" lang="nl">Eigen werk</span>, CC BY-SA 3.0, Koppeling

Deze signalen worden technosignaturen genoemd, zo genoemd omdat het radiogolven zijn die alleen kunnen worden geproduceerd door kunstmatige zenders. SETI, of de zoektocht naar buitenaardse intelligentie, heeft zich lange tijd gericht op radiozoektochten. Van sommige ongebruikelijke radiosignalen uit de verre ruimte, zoals pulsars, werd aanvankelijk vermoed dat ze buitenaards van aard waren.

De Karl G. Jansky Very Large Array (VLA), vernoemd naar een ingenieur die in 1931 radiogolven uit de ruimte detecteerde, werd in 1980 in gebruik genomen en wordt gerund door het National Radio Astronomy Observatory. Het bestaat uit 27 radioschotels, die elk 25 meter in doorsnede zijn. De telescoop heeft enorme gebeurtenissen waargenomen, zoals oude galactische explosies, maar detecteert ook vreemde radiosignalen uit de verre ruimte, waarvan de bronnen een mysterie blijven. Dit laatste wordt een focus van de VLA, aangezien de telescoop zich richt op radio-emissies de in verband kunnen worden gebracht met kunstmatige bronnen. Met andere woorden, potentiële buitenaardse intelligenties.

De array zou meer licht kunnen werpen op de uitbarstingen waarvan de oorsprong nog niet volledig is begrepen. In 2021 werd bijvoorbeeld kortstondig een kurkentrekker-radioflits gedetecteerd die afkomstig was van nabij het centrum van de Melkweg, maar astronomen weten niet waardoor deze is veroorzaakt.

COSMIC is getest op het ruimtevaartuig Voyager 1
COSMIC is getest op het ruimtevaartuig Voyager 1, waarvan het de signalen kon detecteren. Credit: SETI

De VLA is het go-to instrument voor radioastronomen, maar dit is de eerste keer dat het wordt gebruikt in een brede en continue zoektocht naar technosignaturen, aldus wetenschappers van het SETI Institute.

Het gewone (uitgebreide) doorzoeken van radiobronnen aan de nachtelijke hemel door de VLA gaat door, maar een kopie van de gegevens die worden verzameld tijdens die inspanningen, zal worden doorgegeven aan een ontvanger die een specifiek kanaal van radiogolven verzamelt – het kanaal hoort bij kunstmatig geproduceerde radiogolven. Het systeem heet de Commensal Open-Source Multimode Interferometer Cluster (COSMIC).

COSMIC werkt commensaal, wat betekent dat het op de achtergrond werkt met een kopie van de gegevens die astronomen gebruiken voor andere wetenschappelijke doeleinden. Dit is een ideale en zeer efficiënte manier om grote hoeveelheden telescooptijd te krijgen om naar zeldzame signalen te zoeken.

Radiosignalen van ongeveer 10 miljoen sterrenstelsels zullen worden onderzocht met behulp van het nieuwe verwerkingssysteem, volgens het SETI Institute, dat verklaarde dat het systeem de zoektocht van de VLA 1000 keer uitgebreider zal maken dan eerdere zoektochten naar buitenaardse intelligentie.

Het systeem is getest op radiosignalen van de ruimtesonde Voyager 1, het verste door mensen gemaakte object dat ongeveer 24 miljard kilometer van de Aarde is verwijderd. Omdat Voyager 1 de verst verwijderde bevestigde technosignatuur is, bewees de ruimtesonde het vermogen van het systeem om kunstmatige signalen te identificeren.

Door de macht van de VLA achter SETI-zoekopdrachten te gooien, zal hopelijk het aantal intrigerende radiosignalen toenemen dat astronomen kunnen ondervragen en misschien de aard van eerdere radio-uitbarstingen verduidelijken waarvan de oorsprong onbekend is gebleven.

De opvolger van de VLA, de Next Generation Very Large Array, zal een nog grotere gevoeligheid en resolutie bieden. De ngVLA zal naar verwachting in 2029 met wetenschappelijke waarnemingen beginnen en in 2035 volledig operationeel zijn.

Er zijn antwoorden daar buiten en de toevoeging van COSMIC aan de toolbox van VLA zal hopelijk astronomen dichter bij die antwoorden brengen.

Eerste publicatie: 8  mei 2023
Bron: GizModo & anderen