Waarnemen

Waarnemen – de Octant en de Paradijsvogel

De Octant en de Paradijsvogel draaien om de zuidelijke hemelpool. Als je ze wil zien moet je naar het zuidelijk halfrond gaan. De zuidelijke hemelpool bevindt zich binnen het sterrenbeeld Octant.

Beide sterrenbeelden zijn zuidelijke circumpolaire sterrenbeelden. Het noorden kent ook circumpolaire sterrenbeelden. Sterrenbeelden zoals de Kleine Beer, de Grote Beer en de Draak zijn bij ons circumpolair en kunnen die iedere heldere nacht van het jaar worden waargenomen. Octant en de Paradijsvogel zijn twee sterrenbeelden die bewoners van het zuidelijk halfrond het gehele jaar door tijdens een heldere nacht kunnen zien.

Octans – de Octant

Het belangrijkste feit aan de Octant (Latijnse naam Octans) is dat het de zuidelijke hemelpool bevat. Op het noordelijk halfrond wordt die plek ingenomen door Polaris – de Poolster. Maar op het zuidelijkhalfrond is er geen helder ester die die positie inneemt. Er is echter wel een sterrenstelsel dat zich bijna op de positie van de zuidelijke hemelpool bevindt. Helaas is het een heel zwak sterrenstelsel. Het heeft de toepasselijke naam Polarissima Australis en het heeft een visuele helderheid van magnitude 13,5.

Nu Octantis is de helderste ster in het sterrenbeeld. De ster heeft een visuele helderheid van magnitude 3,73 en is ongeveer 67 lichtjaar van de Aarde verwijderd. Om de ster draait vermoedelijk een super-Jupiter exoplaneet.

Octans - IAU-kaart
IAU-kaart van het sterrenbeeld Octans – Octant

Apus – de Paradijsvogel

De Paradijsvogel, Latijnse naam Apus, is een klein sterrenbeeld. In grootte is het nummer 67 van de 88. Het sterrenbeeld bevindt zich tussen de Octant en de Zuiderdriehoek. De sterren van de Paradijsvogel zijn zwak. Alpha Apodis is de helderste ster en die moet het doen met een visuele helderheid van magnitude 3,83. Alpha Apodis is ongeveer 430 lichtjaar van de Aarde verwijderd. Gamma Apodis is een beetje minder helder dan Alpha. De ster heeft een visuele helderheid van magnitude 3,86 en is 150 lichtjaar van ons verwijderd. De ster is een sterke bron van röntgenstraling.

IAU-kaart van het sterrenbeeld Apus - Paradijsvogel
IAU-kaart Apus – Paradijsvogel

Samengevat: de Octant en de Paradijsvogel zijn twee sterrenbeelden die je alleen vanaf het zuidelijk halfrond kan waarnemen. In de Octant vinden we de zuidelijke hemelpool.

Les de uitgebreidere artikelen over de sterrenbeelden Octant en Paradijsvogel op Kuuke’s Sterrenbeelden.

Eerste publicatie: 13 september 2023
Bron: EarthSky