Waarnemen – het sterrenbeeld Kompas

3 maart 2023 kuuke 392 weergaves argo navis, eridanus, kompas, pyxis, sterrenbeeld, zuidelijk halfrond

Inhoudsopgave Laat zien

Maart is een goede maand om het sterrenbeeld Kompas eens op te zoeken. We nemen dan wel aan dat je ver genoeg zuidelijk op Aarde bent want anders gaat dit niet lukken. Kompas is een van de 14 sterrenbeelden die de Franse astronoom Nicolas Louis de Lacaille in de 18^de eeuw maakte. Het stelt een scheepskompas voor en het sterrenbeeld bevindt zich naast de sterrenbeelden Achtersteven, Zeilen en Kiel. Drie sterrenbeelden die vroeger het enorme sterrenbeeld Argo Navis vormden.

Pyxis - Urania's Mirror — Pyxis – Urania’s Mirror (ca. 1825) samen met de sterrenbeelden Crater, Corvus, Sextans, Hydra, Lupus, Centaurus, Antlia en de niet meer erkende sterrenbeelden Noctua, Felis en Argo Navis. By Sidney Hall – This image is available from the United States Library of Congress’s Prints and Photographs divisionunder the digital ID cph.3g10053.This tag does not indicate the copyright status of the attached work. A normal copyright tag is still required. See Commons:Licensing for more information., Public Domain, Link

Het sterrenbeeld Kompas – Pyxis

Verwar overigens Pyxis niet met Circinus, dit is een ander sterrenbeeld dat een passer voorstelt.

Pyxis bevindt zich ten zuidoosten van de grote Hond met zijn heldere ster Sirius. Vanuit Sirius kijk je richting oosten naar een relatief leeg stukje van de sterrenhemel. Daar bevindt Kompas zich.

Kompas staat voor waarnemers op het zuidelijk halfrond in maart hoog aan de hemel maar ook waarnemers op de zuidelijke breedtegraden van het noordelijk halfrond kunnen het sterrenbeeld zien.

De sterren van Kompas

De Alpha en Bèta sterren van Kompas bevinden zich in het zuidelijke deel van het sterrenbeeld. Alpha Pyxidis heeft een visuele helderheid van magnitude 3,68 en is 845 lichtjaar van de Aarde verwijderd. Twee graden naar het zuiden bevindt zich Bèta Pyxidis. Deze ster heeft een visuele helderheid van magnitude 3,97 en is 388 lichtjaar van ons verwijderd.

Zowel in de buurt van Alpha als Bèta bevinden zich zwakke sterrenhopen. NGC 2658 bevindt zich een halve graad ten noordwesten van Alpha Pyxidis. De sterrenhoop heeft een helderheid van magnitude 9,2. De sterrenhoop die op 0,5° ten noordwesten van Bèta Pyxidis bevindt heeft een helderheid van magnitude 11,2. Om de beide sterrenhopen te kunnen zien heb je wel een verrekijker of kleine telescoop nodig.

Maar Kompas heeft nog twee andere deep-sky objecten die wat helderder zijn. Eentje is NGC 2627. Dit is een open sterrenhoop van magnitude 8,4 die zich 3,5° ten noordwesten van Alpha Pyxidis bevindt of 0,5° ten zuidwesten van Zeta Pyxidis. Deze laatste ster heeft een visuele helderheid van magnitude 4,86.

*NGC 2627 in Pyxis. Door Roberto Mura – Eigen werk, CC BY-SA 3.0, Koppeling*

Het andere deep-sky object bevindt zich in de zuidoostelijke hoek van het sterrenbeeld en is ook een open sterrenhoop, NGC 2818. Deze open sterrenhoop heeft een helderheid van magnitude 8,19 en bevindt zich 7,5° ten oosten van Bèta Pyxidis. De sterrenhoop bevat een planetaire nevel en die heeft een helderheid van magnitude 11,6.