Astronomisch Nieuws

Waarom draait Venus zo vreemd om zijn as?

Venus gefotografeerd oor de Akatsuki
Compositie opname van Venus gemaakt door de Japanse Akatsuki ruimtesonde. Credit: JAXA.

Wetenschappers zijn het al jarenlang oneens over hoe lang een dag op Venus nu precies duurt maar mogelijk maakt een nieuwe studie nu een eind aan de onduidelijkheid.

Venus draait heel erg langzaam om zijn as, de planeet heeft er ongeveer 243 aardse dagen voor nodig maar deze rotatie is niet constant. Daar komt nog bij dat als de planeet langzaam draait de atmosfeer juist veel sneller draait: die kan in slechts vier aardse dagen eenmaal om de planeet draaien. Aldus een recent verschenen onderzoek. We kunnen de veranderende rotatietijd van de planeet volgen en sinds kort kan men ook goed verklaren waarom dit zo is.

Met dank aan opnames van de Akatsuki ruimtesonde van de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA denken onderzoekers dat ze eindelijk de reden achter deze variaties hebben gevonden. Het onderzoek is verschenen in het tijdschrift Nature Geoscience. In het artikel tonen de onderzoekers aan hoe de interactie tussen de snelbewegende atmosfeer van Venus en het oppervlak, dat vulkanen en bergen kent, de snelheid van de draaiing van Venus verandert.

Onlangs nam de Akatsuki een enorme boogvormige structuur in de atmosfeer van Venus waar. De ruimtesonde zag dat de structuur verdween en weer terugkeerde maar toch steeds op dezelfde plaats boven de bergen bleef. Toen onderzoekers in 2015 de eerste beelden van de planeet bestudeerden dachten ze dat de vreemde structuur eigenlijk een snelbewegende berg golf zou zijn. Een berg golf is een soort van atmosferische zwaartekrachtsgolf die ontstaat door topografische elementen zoals bergen en de manier waarop de wind er overheen blaast.

Het oppervlak van Venus is nauwelijks te fotograferen. Dat komt niet alleen door de variërende rotatie maar ook omdat het oppervlak wordt bedekt door een permanent, dik wolkendek. Dat maakte het extra lastig voor onderzoekers om het fenomeen te begrijpen.

Echter, door gebruik te maken van opnames van de Akatsuki gemaakt op verschillende golflengtes waren onderzoekers uiteindelijk in staat om een duidelijk beeld te maken van de boegvormige structuur en kon men de aanwezigheid van een berg golf bevestigen. Ze verklaarden ook hoe berg golven de rotatiesnelheid van Venus kunnen beïnvloeden: door de verschillende richtingen waarmee de wind omhoog en omlaag langs de berg blaast wordt er een netto kracht uitgeoefend op de berg waardoor alle andere massa die kracht ook volgt.

Door meer over deze berggolven te leren kunnen wetenschappers beter begrijpen hoe impulsmoment wordt verplaatst tussen een vaste object (Venus) en de atmosfeer. In andere woorden, doordat wetenschappers hebben bevestigd dat de mysterieuze structuur een berg golf is kunnen ze veel beter bestuderen hoe de atmosfeer en vaste objecten elkaar beïnvloeden en waarom Venus is zoals Venus is.

Meer lezen: Nature Geoscience

Eerste publicatie: 19 juni 2018
Bron: diverse persberichten