Zonnestelsel Nieuws

Was het een komeet die de dinosauriërs liet uitsterven?

Artist impressie van de Chicxulub inslag
De veroorzaker van de Chicxulub krater raakte de Aarde onder een hoek van ongeveer 60°. Dat is ongeveer het ergste scenario voor een dodelijke inslag waarbij gassen vrijkomen die het klimaat op onze planeet sterk beïnvloeden. Credit: Chase Stone.

Ongeveer 66 miljoen jaar geleden, aan het einde van het Krijt, sloeg een 10 kilometer groot object in op Aarde. Dit was in de buurt van het stadje Chicxulub in het tegenwoordige Mexico.  Bij de inslag kwam een enorme hoeveelheid klimaat beïnvloedende gassen vrij waardoor er een keten van gebeurtenissen op gang kwam die uiteindelijk tot het uitsterven van de dinosauriërs leidde en ongeveer 75% van het leven op Aarde. In een onlangs gepubliceerd artikel in het tijdschrift Scientific Reports beschrijven wetenschappers van de universiteit van Harvard een nieuwe theorie die de herkomst en de reis van het object dat de Chicxulub krater veroorzaakte verklaart.

Een populaire theorie over de herkomst van het Chicxulub object zegt dat het afkomstig is uit de hoofdgordel. Dit is een populatie asteroïden die zich tussen de banen van Mars en Jupiter bevindt.

Bewijs dat in de Chicxulub krater is gevonden duidt erop dat het gesteente was samengesteld uit koolstofrijk chondriet. Echter koolstofrijke chondrieten zijn schaars in de hoofdgordel maar komen vermoedelijk algemeen voor onder langperiodieke kometen. Dit geeft voeding aan de hypothese dat het een inslag van een komeet zou zijn geweest.

Gebruikmakende van statistische analyse en zwaartekrachtssimulaties berekenden de astrofysici Siraj en Loeb dat een significant deel van de langperiodieke kometen afkomstig is uit de Oortwolk. Dit is een bol van ijs en puin die vanuit de randen van ons zonnestelsel ons omringd.  Deze kometen kunnen tijdens hun baan om de Zon door het zwaartekrachtsveld van Jupiter uit hun koers worden geduwd.

Jupiter fungeert in het zonnestelsel als een soort flipperkast. Het is de zwaarste planeet en die kan ervoor zorgen dat langperiodieke kometen in banen terecht komen waarbij ze erg dichtbij de Zon komen.

Tijdens de nauwe passage langs de Zon krijgen deze kometen te maken met sterke getijdewerkingen waardoor ze uit elkaar kunnen vallen en uiteindelijk afval produceren. Astronomen noemen dergelijke kometen ook wel “sungrazers”.

Tijdens zo’n nauwe passage langs de Zon ervaart het deel van de komeet at naar de Zon toe is gericht een sterkere aantrekking dan het deel dat van de Zon af is gericht en dat zorgt voor grote spanningen in het hele object.

Als deze fragmenten weer terugreizen richting de Oortwolk dan is er een toegenomen kans dat een van deze fragmenten de Aarde raakt.

De nieuwe berekeningen vergroten de kans dat langperiodieke kometen inslaan op Aarde met 10% en tonen aan dat ongeveer 20% van alle langperiodieke kometen zogenaamde “sungrazers” worden.

Deze getallen komen overeen met de leeftijd van Chicxulub en geven daarom een aannemelijke verklaring voor de herkomst van deze inslag en andere vergelijkbare inslagen.

Volgens professor Loeb biedt hun onderzoek een basis voor de verklaring van het voorkomen van deze gebeurtenis. In hun artikel suggereren ze dat als je een voorwerp opbreekt terwijl het te dicht bij de Zon komt dit de juiste frequentie aan gebeurtenissen kan veroorzaken en ook het soort inslag kan verklaren dat de dinosauriërs heeft doen uitsterven.

Artikel: A. Siraj & A. Loeb. 2021. Breakup of a long-period comet as the origin of the dinosaur extinction. Sci Rep 11, 3803

 

Eerste publicatie: 18 februari 2021
Bron: Sci-News en anderen