Astronomisch Nieuws

Webb bekijkt de Tarantula-nevel

30 Doradus - de Tarantula-nevel
Officieel bekend als 30 Doradus. Het gebied wordt gekenmerkt door zijn stoffige filamenten die lijken op de harige poten van een spin. Het is al lange tijd een favoriet object voor astronomen die stervorming bestuderen. Credit: NASA

Een kraamkamer van sterren met de bijnaam de Tarantula-nevel is in haarscherpe details vastgelegd door de Webb Space Telescope van de NASA en onthult tot nu toe ongeziene kenmerken die onze wetenschappelijke kennis vergroten.

Het gebied is officieel bekend als 30 Doradus en het wordt gekenmerkt door zijn stoffige filamenten die lijken op de poten van een harige spin. Het is al lang een favoriet voor astronomen die geïnteresseerd zijn in stervorming.

Duizenden jonge sterren, verre achtergrondstelsels en de gedetailleerde structuur van de gas- en stofstructuren van de nevel waren voor het eerst zichtbaar dankzij de hoge resolutie infrarood-instrumenten van de Webb.

Webb werkt voornamelijk in het infrarode deel van het spectrum. Het licht van objecten in de verre kosmos is in de loop van de uitdijing van het heelal tot deze golflengte uitgerekt.

De primaire camera van de telescoop, de Near-InfraRed Camera (NIRCam) ontdekte dat de holte in het midden van de nevel werd uitgehold door straling die werd gedragen door sterwinden die afkomstig zijn van een cluster van massieve jonge sterren die op de opname verschijnen als lichtblauwe stippen.

Webb’s Near-Infrared Spectrograph (NIRSpec) die lichtpatronen analyseert om de samenstelling van objecten te bepalen, ving een jonge ster op terwijl hij een stofwolk om zich heen wierp.

MIRI-opname van 30 Doradus
Het gebied werd ook in beeld gebracht met behulp van het Mid-Infrared Instrument (MIRI), dat langere golflengtes van infrarood licht gebruikt om door stofkorrels te dringen die kortere golflengtes absorberen of verspreiden. Credit: NASA

Eerder werd gedacht dat dezelfde ster zich in een later stadium van zijn ontstaan bevond en al goed op weg was om zijn stoffige bel op te ruimen.

Het gebied werd ook in beeld gebracht met behulp van het Mid-Infrared Instrument (MIRI), dat langere golflengtes van infrarood licht gebruikt om door stofkorrels te dringen die kortere golflengtes absorberen of verspreiden.

Dit vervaagde de hete sterren en verduidelijkte de koelere gebieden waardoor nooit eerder vertoonde lichtpunten in de stellaire kraamkamer werden onthuld die wijzen op protosterren die nog steeds aan massa winnen.

De astronomische interesse in de Tarantula-nevel komt voort uit zijn chemische samenstelling die vergelijkbaar is met die van gigantische stervormingsgebieden die een paar miljard jaar na de Oerknal werden waargenomen, een periode die de “kosmische middag” wordt genoemd toen de stervorming een hoogtepunt bereikte.

Op slechts 161.000 lichtjaar afstand is de Tarantula-nevel een goed zichtbaar voorbeeld van deze bloeiende periode in de kosmische schepping.

Webb zou wetenschappers ook de mogelijkheid moeten bieden om naar verre sterrenstelsels uit het werkelijke tijdperk van de kosmische middag te kijken en deze te vergelijken met waarnemingen van 30 Doradus, om zo overeenkomsten en verschillen te begrijpen.

Webb, operationeel sinds juli, is de krachtigste ruimtetelescoop die ooit is gebouwd en astronomen zijn ervan overtuigd dat het een nieuw tijdperk van ontdekkingen zal inluiden.

Eerste publicatie: 11 september 2022
Bron: phys.org, Webb Space Telescope/NASA