Webb vindt kleine asteroïde tijdens “mislukte” waarnemingen
Terwijl astronomen en ingenieurs afgelopen zomer probeerden een van de instrumenten van de Webb Space Telescope te kalibreren, vonden ze toevallig een voorheen onbekende, kleine asteroïde van 100 – 200 meter in de belangrijkste asteroïdengordel tussen Mars en Jupiter. Oorspronkelijk beschouwden de astronomen de kalibraties als een mislukte poging vanwege technische problemen. Maar ze merkten de asteroïde op terwijl ze hun gegevens van het Mid-InfraRed Instrument (MIRI) onderzochten en vonden uiteindelijk wat waarschijnlijk het kleinste object is dat tot nu toe door de JWST is waargenomen. Het is ook een van de kleinste objecten die ooit zijn gedetecteerd in de asteroïdengordel tussen Mars en Jupiter.
De asteroïde heeft nog geen naam, eerst zullen er vervolgwaarnemingen moeten worden gedaan om de ontdekking te bevestigen. Daarnaast zullen er meer waarnemingen worden gedaan om de aard en eigenschapen van dit object beter te karakteriseren.
Deze bevinding was onverwacht omdat astronomen niet zeker wisten of de JWST in staat was om dergelijke kleine asteroïden te vinden. Maar deze waarneming wees anders uit.
Bovendien vermoeden astronomen op basis van deze bevinding dat zelfs korte MIRI-waarnemingen dicht bij het vlak van het zonnestelsel altijd een paar asteroïden zullen omvatten waarvan de meeste onbekende objecten zullen zijn. Dit doet denken aan de vroege kalibratiebeelden in maart 2022 waar voorheen ongeziene achtergrondstelsels overal te zien waren.
De infraroodmogelijkheden van de JWST zouden dus een zegen moeten zijn bij het detecteren van enkele van de moeilijkst vindbare asteroïden. Wetenschappers schatten dat de asteroïdengordel tussen de 1,1 en 1,9 miljoen asteroïden heeft die groter zijn dan 1 kilometer en miljoenen die kleiner zijn. De meeste onontdekte asteroïden zijn de kleinere (minder dan 100 kilometer doorsnede) die lastig zijn te vinden.
De kalibraties werden uitgevoerd terwijl de JWST zich richtte op een andere asteroïde in de hoofdgordel (10920) 1998 BC1, die in 1998 was ontdekt. Het kalibratieteam was van mening dat ze om technische redenen mislukt waren vanwege de helderheid van het doel en een afwijkende telescoop.
Maar zelfs de mislukking was op een andere manier een succes, omdat het team een nieuwe techniek kon testen om de baan van een object te beperken en de grootte ervan te schatten. De validiteit van de methode werd aangetoond voor asteroïde 10920 met behulp van de MIRI-waarnemingen in combinatie met gegevens van telescopen op de grond en de Gaia-missie van de ESA.
De waarnemingen laten zien dat zelfs “mislukte” Webb-waarnemingen wetenschappelijk nuttig kunnen zijn als je de juiste mentaliteit hebt en een beetje geluk. De detectie bevindt zich in de belangrijkste asteroïdengordel maar de ongelooflijke gevoeligheid van Webb maakte het mogelijk om dit object van ongeveer 100 meter te zien op een afstand van meer dan 100 miljoen kilometer, aldus de onderzoekers.
Eerste publicatie: 6 februari 2023
Bron: ESA/NASA