Astronomen

Wie was Alfonsus X?

Alfons de Wijze en de Alfonsijnse Tabellen
Alfons X en zijn hof in het Libro de los Juegos. Door Onbekend – Libro de los Juegos. Scanned from Four Gothic Kings, Elizabeth Hallam ed., Publiek domein, Koppeling

Op 23 november 1221 werd de Spaanse koning en astronoom Alfons X van Castilië geboren. Hij was de sponsor van zogenoemde Alfonsijnse Tabellen. Dit was een revisie en verbetering van de Ptolemeïsche tabellen. De Alfonsijnse Tabellen waren de nauwkeurigste die tijdens de middeleeuwen beschikbaar waren. Alfons X had als bijnaam Alfons de Wijze.

Alfons werd geboren in Toledo, Spanje. Over zijn vroege leven is weinig bekend echter men neemt aan dat hij op 16-jarige leeftijd als soldaat zijn carrière begon. Dit was onder het commando van zijn vader, Ferdinand III ( de Heilige) van Castilië. In 1252 volgde hij zijn vader op als koning van Castilië en Léon.

Tijdens zijn bewind ontwikkelde Alfons een heel hof om het kosmopolitische leren aan te moedigen en te bevorderen. Veel van zijn werken zijn geschreven in het Arabisch en Latijn, die hij door het hof had laten vertalen in het Castiliaans. Dit bevorderde de verdere ontwikkeling van wetenschappelijke gebieden zoals literatuur, filosofie en astronomie.

Enkele pagina's uit de Alfonsijnse Tabellen
Enkele pagina’s uit de Alfonsijnse Tabellen. Public Domain, Link

In die tijd maakten astrologie en kosmologie ook deel van de astronomie en Alfons bouwde hierin een behoorlijke reputatie op. Hij droeg zijn wetenschappers om de Tabellen van Toledo bij te werken. Deze tabellen waren gebaseerd op de waarnemingen en het astronomische werk van islamitische astronomen. Deze tabellen werden aangevuld met waarnemingen die astronomen van Alfons in Toledo hadden verzameld. De eerste gedrukte editie van de Alfonsijnse tabellen werd vermoedelijk in 1483 gepubliceerd en later in de vijftiende eeuw volgde nog een nieuwere versie.

Men neemt aan dat Nicolas Copernicus van de tweede editie van de Alfonsijnse tabellen gebruik heeft gemaakt. Hij zou tijdens zijn verblijf aan de universiteit van Krakau een exemplaar hebben gekocht. Overeenkomstig met de methodes van Claudius Ptolemeus was het jaar in de tabellen opgedeeld in 365 dagen, 5 uur, 49 minuten en 16 seconden. Erg dicht bij de huidige geaccepteerde waarde.

Alfons X stierf op 4 april 1284 in Sevilla.

 

Eerste publicatie: 23 november 1221