Astronomen

Wie was Annie Jump Cannon?

Annie Jump Cannon
Annie Jump Cannon aan haar bureau in de Harvard Sterrenwacht (credit: wikipedia)

De Amerikaanse astronome Annie Jump Cannon (1863 – 1941) leverde een grote bijdrage aan de spectrale classificatie van sterren.

Annie Jump Cannon werd op 11 december 1863 geboren te Dover in de Amerikaanse staat Delaware. Ze was de dochter van Wilson Lee Cannon en Mary Elizabeth Jump Cannon. Ze was een van de eerste vrouwen in Delaware die ging studeren. In 1884 begon ze haar studie aan het Wellesley College. Na tien jaar thuis te zijn geweest keerde ze in 1894 terug naar Wellesly en behaalde ze haar graad in wiskunde, natuurkunde en astronomie. In 1895 werd ze als speciaal student in de astronomie geregistreerd aan het Radcliffe College. Ze zou daar twee jaar blijven.

De nieuwe directeur van het Harvard College Observatory, Edward Pickering had Williamina Fleming aangesteld om een een groep vrouwelijke assistenten aan te nemen. Tussen 1885 en 1900 selecteerde Fleming 20 assistentes waaronder Cannon die de groep in 1896 versterkte, om sterspectra op fotografische platen te sorteren.

Het vroege werk van Cannon had voornamelijk betrekking op veranderlijke sterren. Haar grootste bijdrages leverde ze op het gebied van sterspectra. Ze ontdekte meer dan 30 variabele sterren op fotografische platen waarvan er een groot deel werden ontdekt op grond van hun sterspectrum. Harvard sorteerde de spectra van sterren op alfabetische volgorde in verschillende groepen (A,B,C, etc.). Cannon maakte een definitieve Harvard classificatie. Ze veranderde verschillende groepen en liet enkele letters vervallen en maakte nieuwe onderverdelingen. Ze bewees dat de grote meerderheid van sterren eigenlijk maar een paar soorten voorstellen. De paar spectrale types, met enkele zeldzame uitzonderingen, daargelaten, kunnen in voortdurende series worden opgesteld. Na vijf jaar van onderzoek, tussen 1896 en 1901 publiceerde Cannon in 1901 een beschrijving van 1122 van de helderste sterren.

De belangrijkste bijdrage van Cannon aan de astronomie was de Henry Draper Catalogus, vernoemd naar de eerste astronoom die sterspectra fotografeerde. In de Draper Catalogus staan de sterspectra van alle sterren helderder dan magnitude 9 of 10. In totaal 225.300 sterren.

Cannon had haar classificatie opgesteld in 1900 en in 1912 enigszins aangepast. Het meeste werk aan de classificatie van spectra voerde ze uit tussen 1911 en 1915. Het eerste deel van de catalogus verscheen in 1918 en het negende en laatste deel verscheen in 1924. Tussen 1925 en 1936 publiceerde ze 47.000 aanvullende classificaties in de Henry Draper Extension en enkele duizenden in de Yale Zone Catalogue en de Cape Zone Catalogue. Posthuum werden er in 1948 nog eens 86.000 gepubliceerd. In 1922 werd het systeem van classificatie van sterspectra van Cannon overgenomen door de Internationale Astronomische Unie. In 1922 verbleef ze een half jaar in Arequipa in Peru om daar sterspectra aan de zuidelijke sterrenhemel te fotograferen.

Tijdens haar carrière werd Annie Jump Cannon volledig doof. Tijdens discussies om vrouwen toe te laten tot de National Academy of Sciences verklaarde Raymond Pearl van de Johns Hopkins universiteit dat hij niet op Cannon kon stemmen omdat ze doof was. Het duurde tot 1978 voor de eerste vrouw tot de National Academy of Sciences werd toegelaten.

In 1914 werd ze gekozen tot erelid van de Royal Astronomical Society. In die tijd konden vrouwen nog niet tot gewone leden gekozen worden. Ze kreeg verschillende eredoctoraten waaronder eentje van de Universiteit van Groningen en van de Universiteit van Oxford (ze was de eerste vrouw die een eredoctoraat kreeg van deze universiteit).

In 1931 kreeg ze de Draper Medaille van de National Academy of Sciences en in 1932 kreeg ze een laureaat van de Ellen Richards Prize. In de zomer van 1040 ging ze met pensioen maar ze bleef tot enkele weken voor haar dood, op 13 april 1941, werken vanuit Cambridge, Massachusetts.

Haar werk en leven inspireerde vele vrouwen om in haar voetsporen te treden en hun leven aan de wetenschap te wijden. Voor veel vrouwen was Cannon het voorbeeld om ook astronomie te gaan studeren.

Eerste publicatie: 11 december 2016
Laatste wijziging: 1 mei 2016