Astronomen

Wie was William Herschel?

Sir William Herschel
Sir William Herschel

William Herschel werd op 15 november 1738 geboren. Hij was componist maar werd het beroemdst om zijn astronomische werk. In 1781 ontdekte hij de planeet Uranus en in 1785 de beweging van de Zon in ons sterrenstelsel. In 1804 ontdekte hij de begeleider van de ster Castor in het sterrenbeeld Tweelingen – Gemini. Ook was hij de eerste die infrarode straling waarnam. Herschel is verder bekend als de ontdekker van heel veel sterrenstelsels, sterrenhopen en nevels. Een groot deel van zijn leven wijdde hij aan het bestuderen van de sterrenhemel en het nauwkeurig vastleggen van zijn waarnemingen. Afgeleiden van zijn catalogi worden tegenwoordig nog steeds gebruikt.

Hij werd geboren in Hannover als Frederick William Herschel. Hij was dus van geboorte Duitser. Hij had negen broers en zussen. Gedurende zijn tienerjaren speelden zijn broer Jakob en hij als hoboïst in een militaire band. Toen er een oorlog uitbrak stuurde hun vader hen allebei naar Engeland toe. Eenmaal in Engeland vervolgde Herschel zijn muzikale carrière door cello en klavecimbel te spelen. Hij componeerde 24 symfonieën, een aantal concerten en religieuze muziek. Hij bleef tot op middelbare leeftijd een drukbezet musicus. De meeste leden van zijn familie verhuisden ook naar Engeland, waaronder in 1772 ook zijn zus Caroline die hem zou helpen bij heel veel van zijn waarnemingen.

Maar bij de muziek lag niet zijn werkelijke passie. Na een ontmoeting met de Engelse koninklijke astronoom Nevil Maskelyne begon hij aan de bouw van zijn eigen reflector telescoop. Hij werkte 16 uur per dag aan het slijpen en polijsten van de metalen spiegels. Toen hij 35 was begon hij zijn astronomische waarnemingen serieus uit te voeren en een jaar later tekende hij zij eerste waarnemingen van de Orionnevel en de ringen van Saturnus op. Hij deed veel waarnemingen aan dubbelsterren met behulp van een zelfgebouwde telescoop met een opening van 16 cm. In oktober 1779 begon hij een systematisch speurtocht naar dubbelsterren die hij tot 1792 vol hield. Deze waarnemingen werden in drie catalogi vastgelegd en gepubliceerd.

Hij voorzag in het levensonderhoud van zijn zus en hemzelf door muziek te blijven maken maar we weten uit de notities van Caroline had ze regelmatig het slijpsel van zijn kleren moest vegen om hem toonbaar te maken voor een concert en dat hij regelmatig tussen twee bedrijven door naar huis ging om de hemel te bestuderen. Tussen 1782 en 1802 nam hij elke gelegenheid te baat om waar te nemen en deelde hij al zijn waarnemingen met andere astronomen. Hij was zelfs zo enthousiast dat hij in 1783 zijn zus haar eigen telescoop gaf. Hij publiceerde zijn waarnemingen van meer dan 2400 objecten in drie verschillende catalogi. Hij bouwde meer dan 400 telescopen. De beroemdste telescoop had een spiegel van bijna 130 cm en een brandpunt van 16 meter.

Later verhuisde hij samen met zijn zus naar Slough naar een huis dat als “Observatory House” bekend zou worden. In deze periode trouwde hij en kreeg hij een zoon die John werd genoemd en later in de voetsporen van zijn vader zou treden.

Herschel deed in die tijd heel belangrijk astronomisch werk. Hij bestudeerde de manen van Uranus, de planeet die door hem werd ontdekt en hij deed waarnemingen aan enkele manen van Saturnus. Hij deed onderzoek aan infrarode straling en hij introduceerde de term “asteroïde”, hij bestudeerde de polen van Mars waarbij hij opmerkte dat ze aan seizoensinvloeden onderhevig waren en hij is misschien zelfs de eerste geweest die de ringen van Uranus waarnam.

Overigens had Herschel totaal geen astronomische opleiding genoten maar dit deerde hem niet in het minst. Zoals hij zelf zei: “Ik heb verder de ruimte in gekeken dan de mensheid voor me. Ik heb sterren waargenomen waarvan het licht, bewijsbaar, twee miljoen jaar nodig heeft gehad om de Aarde te bereiken.”

In 1816 werd hij voor zijn astronomische werk geridderd en mocht hij de titel “Sir” gebruiken.

Herschel stierf op 84-jarige leeftijd. Zijn zoon John zette zijn werk voort en werd later zelf ook een beroemd astronoom.

In het kort

William Herschel
Geboren:

15 november 1738 te Hannover, Duitsland

Overleden:

15 augustus 1822 te Slough, Engeland

Hij ontdekte de planeet Uranus en de manen Mimas, Enceladus van Saturnus en Titania en Oberon van Uranus.

“Observatory House” in Slough bestaat niet meer maar zijn huis in Bath, waar hij samen met zijn zus Caroline, jarenlang heeft gewoon is nu in gebruik als het Herschel Museum of Astronomy.

Eerste publicatie: 29 november 2015
Laatste keer gewijzigd op: 24 september 2016
Bron: UniverseToday